1853-1856 Osmanlı-Rus Savaşı (Kırım Savaşı) Nedir? Nedenleri Nelerdir?
1853-1856 Osmanlı Rus Savaşı veya bilinen ismiyle Kırım Savaşı. Osmanlı ile Rusya arasında başlayan savaşa daha sonra İngiltere, Fransa ve Avusturya da Osmanlı’nın yanında katılmış ve savaşın sonucunda Paris Antlaşması (1856) imzalanmıştır.
Kırım Savaşının Nedenleri Nelerdir?
1853-1856 Osmanlı-Rus Savaşı’nın birden fazla nedeni bulunuyor. Bu nedenler arasında kısaca şu maddeleri sıralayabiliriz:
1. 1848 İhtilalleri sırasında Avusturya’ya karşı ayaklanan Macarların Osmanlı Devleti’ne sığınması ve buna Rusya’nın tepki göstermesi. (Detaylı bilgi için Macar Mülteci Sorunu başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz)
2. Rusya’nın 1843 Hünkar İskelesi ile 10 yıllığına kazandığı hakların Osmanlı Devleti tarafından yeniden tanınmasını ve Ortodokslara yeni haklar verilmesini istemesi.
3. Rusya’nın bu isteklerini Prens Mençikof aracılığıyla Osmanlı Devleti’ne iletmesi ve Osmanlı Devleti’nin bu istekleri reddetmesi.
Bu nedenlerden ötürü Rusya, Osmanlı Devleti’ne karşı savaş açmış ve 1853-1856 Osmanlı-Rus Savaşı başlamıştır.
Gelişmeler
1. Rusya, Osmanlı Devleti’nin isteklerini kabul etmemesi üzerine savaş açmış ve Osmanlı Devleti’ne bağlı Eflak ve Boğdan’ı işgal etmiştir. (Detaylı bilgi için Eflak ve Boğdan başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz)
2. Savaşın başladığı ilk günlerde Rusya’ya karşı üstün olan taraf Osmanlı Devleti iken bu durum daha sonra tersine dönmüştür.
3. Eflak ve Boğdan’a sınır olması ve Balkanlardaki Rus ilerleyişinden rahatsız olması nedeniyle Avusturya, Osmanlı Devleti’nin yanında savaşa girmiştir.
4. Avusturya’nın savaşa dahil olmasından sonra İngiltere ve Fransa da Osmanlı Devleti’nin yanında savaşa dahil olmuş ve Osmanlı Devleti’ne destek için gemilerini Boğaz’dan geçirmiştir.
5. Rusya, İngiltere ve Fransa’nın Boğaz’dan gemileri geçirmesi üzerine Boğazlar Sözleşmesi’nin ihlal edildiğini öne sürmüş ve Sinop’ta demirli bulunan Osmanlı Donanmasını yakmıştır. (Detaylı bilgi için Sinop Donanması Yangını başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz)
6. Prusya, bu savaşta tarafsız kalmayı tercih etmiş fakat Piyemonte (Sardinya Krallığı) de Osmanlı Devleti’nin yanında savaşa dahil olmuştur.
7. Müttefik kuvvetler, Kırım’a asker çıkarmış ve Sivastopol’u ele geçirmiştir.
Savaşın Sonuçları
Savaşın sonucunda Rusya, Osmanlı Devleti, İngiltere, Fransa, Piyemonte, Avusturya ve Prusya’nın katılımları ile Paris’te bir konferans düzenlenmiş ve konferans sonucunda Paris Antlaşması imzalanmıştır. (1856)
