Afak Ne Demek?
İstiklal Marşı’nın en can alıcı yerlerinden biri olan “Garbın afakını sarmışsa çelik zırhlı duvar” kısmında geçen “afak” kelimesi ne demek? Afak kelime anlamı nedir?
Afak, dilimize Arapçadan geçmiş bir kelimedir. Kelime, “ufuklar” anlamına gelmektedir.
Ufuk kelimesinin çoğul hali olan Afak, dilimize Arapçadan geçmiş ve Akif’in mısralarına konu olmuştur.
Öte yandan mısrada geçen bir diğer aşina olmadığımız kelime “Garp” da yine Arapçadan dilimize geçmiştir. Garp kelimesinin anlamı ise “Batı” demektir.
Mısrayı şöyle Türkçe hale getirebiliriz:
Batının ufuklarını sarmışsa çelik zırhlı duvar,
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var.
Burada Akif’in bahsettiği konu, Batının isteği kadar topu tüfeği, devre göre gelişmiş otomatik silahları olsun ne yazar? Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var.
Biz Çanakkale Savaşı’nı Seyit Onbaşı’nın Ocean ve Elizabeth’e isabet ettirdiği toplarla kazanmadık. Biz, Çanakkale Savaşı’nı göğsünüzdeki imanla, inançla kazandık.
Akif, burada binlerce kelimede anlatılabilecek duyguyu iki mısrada fazlasıyla anlatıyor.
Benim üzüldüğüm nokta şurası. Henüz İstiklal Marşı’nda geçen kelimelerin dahi ne anlama geldiğini bilmiyoruz. Hayır Arapçadan geçtiği için değil, tüm o kelimeler İtalyanca’dan geçse dahi biz açıp araştırıp anlamının ne olduğunu bilmeyecek, öğrenmek istemeyecektik.
Kabul edelim ki bu konuda tembeliz. Kelimlerin kullanımı da haliyle eski. Fakat benim demek istediğim şu: Biz bu kelimeleri günlük hayatta kullanmayalım ama en azından anlamını bilelim. Her ders kitabının başında yer alan İstiklal Marşı’ndaki kelimenin ne olduğunu bilememek bizim ayıbımızdır.
