Afganistan ile Dostluk ve İşbirliği Antlaşması (1 Mart 1921)
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kurduğu düzenli ordunun ilk başarısı olan I. İnönü Muharebesi sonrasında pek çok siyasi gelişme de yaşanmıştır. İlkin Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nu (20 Ocak 1921) kabul eden Türkiye Devleti, daha sonra 1 Mart 1921’de ise Afganistan ile birlikte bir “Dostluk Antlaşması” imzalamıştır. Bu iki gelişme arasında ise (21 Mart) Londra Konferansı toplanmıştır.
Afganistan ile Dostluk ve İşbirliği Antlaşması (1 Mart 1921)
Taraflar: Afganistan ?? Türkiye ??
I. İnönü Muharebesi’nin ardından Rusya’da bir araya gelinen Afganistan ile bir dostluk anlaşması imzalanmıştır. İmzalayanlar;
?? : Dışişleri Bakanı Yusuf Kemal Tengirşenk
?? : Dr. Rıza Nur
?? : General Veli Han
Maddeler ✍?
- Türkiye Büyük Millet Meclisi, Afganistan’ın bağımsızlığını tanıyacak, Afganistan da Türk Misak-ı Millisi’ni kabul edecek.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi, Afganistan’a subay ve öğretmen yardımımda bulunacak.
- İki devlet arasında iletişim sağlamak amaçlı posta teşkilatı kurulacak.
- Doğu memleketlerine yapılacak bir saldırıda beraber hareket edilecek.
- Taraflardan biri saldırıya uğrarsa diğeri ona yardımda bulunacak.
- Ülkeler, karşılıklı elçilik açacak.
İlkler&Enler ??
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin varlığını tanıyan ilk Doğulu devlet Afganistan olmuştur. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin varlığını tanıyan ilk büyük Avrupa devleti ise Rusya olmuştur. (Moskova Dostluk ve Kardeşlik Antlaşması – 16 Mart 1921)
Yorumlar ⚠
Kurtuluş Savaşı boyunca gerek Afganistan gerekse Pakistan, yeni kurulan Türk Devleti’ne hiçbir zaman desteklerini esirgememiş, hatta Pakistanlıların ellerindeki altın ve değerli eşyalarını satarak ülkemizde milli mücadeleye büyük katkı sağladığı bilinmektedir.
Diğer Antlaşmalar için aşağıdaki linke tıklamanız yeterli
1774 Küçük Kaynarca Antlaşması
1833 Hünkar İskelesi Antlaşması
1921 Afganistan ile Dostluk ve İşbirliği Antlaşması