Balyos Nedir ?
Doğu Roma İmparatoru Aleksios Kommenos 1082’de yayımladığı bir fermanla İstanbul’da yaşayan Venediklilere bir mahalle tahsis etti.İmparatorluğun sınırları dahilindeki yerlerde Venedikli tüccarlara bir nevi ticari imtiyaz verildi.Venedikliler bu sayede kolonilerini giderek büyüttüler ve genişlettiler.Venedikli tüccarların ileri gelenlerine ‘Baiulus’ ya da ‘Bailo’ denmeye başlandı.Kelime anlamı olarak elçi,arabulucu gibi anlamları karşılayan Balyos aynı zamanda Osmanlı devletinde elçileri verilen isimdir.
İstanbul’un Osmanlı Devleti tarafından fethedilmesinden sonra Venedikliler devletin sınırı içerisinde ticaret yapmak ve kolonilerinin siyasi geleceğini sürdürmek amacıyla Osmanlı Devleti’nden izin talep etti.Bartolomma Marcelo’nun uzun uğraşları sonucu bir ticaret anlaşması imzalandı. Venediklilere süresi üç yılla sınırlı olmak üzere İstanbul’da daimi elçi ‘balyos’ bulundurma hakkı verildi (18 Nisan 1454)
Fatih sultan Mehmet in vefatından iki sene önce 1479’da Osmanlı ile Venedikliler arasında imzalanan ticari anlaşmaya göre Venediklilerin Osmanlı nazarında yeri daha da pekişmiştir hatta Osmanlı devleti topraklarında yaşayan Venedikliler kendi aralarındaki davalara da kendileri bakmaya başlamıştır.
Balyoslar hükümetlerine Osmanlı’ya daha doğrusu elçilik yaptığı devlete dair kültürel siyasal toplumsal ekonomik konuda rapor hazırlamakla yükümlüydüler.Görevleri bitince de Sefaretnamelerini Venedik Senatosu’nda okurlardı.
1797 yılında Venedik Napolyon’un komutasını yaptığı Fransız orduları tarafından işgal edildi ve kent Avusturya’ya devredildi.Böylelikle ‘Balyos’ terimi de tarihin tozlu raflarında yerini almış oldu.
