Kelimeler

Bani Ne Demek?

Bani, İsim. Kurucu, bina eden, mimar. Bir kurumun, devletin ya da yapının kurucusu, inşa edeni anlamlarına gelir. Dilimize Arapçadan geçmiştir. Kelimenin kökeni “bina” kelimesidir. Aynı şekilde binaen, binaenaleyh kelimeler de aynı kökten türeyen kelimelerdir.

Cuma vaazlarında imamın sıklıkla bani kelimesini kullandığına şahitlik ederiz. “Camimizin banisi şu şu kişi” şeklinde. Örneğin Selimiye Camisi’nin banisi Mimar Sinan’dır.

Bina: Yapı, eser, inşaat.

Binaen: -diği/dığı için, den dolayı, bu sebep olduğu için veya buna dayanarak anlamlarına gelir.

Binaenaleyh: Bunun için, bu sebepten dolayı, bundan ötürü anlamlarına gelir.

Eski bir kelime olan “bani” kelimesi ve aynı kökten türeyen kelimelerin cümle içerisindeki kullanımı aşağıdaki gibidir;

Bani:

Şehircilik diye bir ihtisas olduğu ve bir planın ne demek olduğunu Çürher’den, öğrenmiştik. Gene Çürher, Vedat ve Kemal beylerin Türk mimarisi diye ortaya attıkları üslup için beni uyandıran adam olmuştur. Cami kemerli bir hana veya çeşme pencereli bir eve bakarken:
-Nasıl tahammül ediyorsunuz? dedi. Türkler kadar bani bir milletin cami mimarisi, çeşme mimarisi, türbe mimarisi olu da; ev, bahçe ve han mimarisi nasıl olmaz?

Zeytindağı, Falih Rıfkı Atay

Bina:

Fizik kanunlarına aykırı yapılan bir bina nasıl çökerse hayat kanunlarına uymayan aykırı hareket eden kişiler nasıl perişan olurlarsa şeriat kanunlarına uymayan isyan eden kimseler de aynen öyle çarpılır perişan olur.

Ali Ulvi Kurucu, M. Ertuğrul Düzdağ

 

Binaen:

Sevgi sadece bir bilgi kaynağıdır ve o günkü ihtiyaca binaen ortaya çıkarılacak ya da gizlenecek bir oyuncak hükmündedir.

Ayraç Dergisi Sayı 91

Binaenaleyh:

Binaenaleyh, o zehirli dünya oklarına bakıp el uzatma.

Dua Defterim, Senai Demirci

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.