Belagat Ne Demek? Kökeni Nereden Geliyor?

Belagat  nedir? Belagat  ne anlama geliyor. Belagat  ne demek? Daha önceki yazılarımızda gündelik hayatta sıkça kullanılan veya kullanımı eskiyen çeşitli kelime, söz öbeği, tabir, deyim ve atasözlerinden söz etmiştik. Bu yazımızda ise kısaca “belagat” kelimesinden, anlamından, kökeninden, cümle içi kullanımından ve kullanım alanlarından söz edeceğiz.

 

Belagat Nedir? 

 Türk Dil Kurumu’na göre Belagat; 

 İyi konuşma, sözle inandırma yeteneği anlamına gelmektedir.

  

Farklı bir anlam olarak söz sanatlarını inceleyen bilgi dalı veya retorik olarak da kullanılır. 

Diğer açıdan ise “Bir şeyde gizli olan derin anlam” olarak kullanılır.

 

 

Belagat Kelimesinin Kökeni Nedir? 

 

Belagat kelimesi Arapça kökenli bir kelimedir. 

 Arapça be-le-ga ( بلاغة) kökünden gelen belagattın sözlükteki anlamı ise;  “fasih ve açık seçik olması” demektir. 

Aynı kökten gelen “El-belîğ” , fasih ve açık karşılığında kullanılmış olup “sözün maksadını en güzel şekilde ifade edebilme” özelliğini anlatır. 

Örnek olarak Kur’an-ı Kerim de de geçmektedir. Kur’an-ı Kerim’de;  “örneği olmayan, benzeri ortaya konamayacak açıksöz” olarak adlandırılmıştır.

Belagat, edebiyat terimi olarak kullanılmaktadır. 

Edebiyat terimi olarak iki manaya kullanılmıştır. Birincisinde, meleke ve kaabiliyet manasını taşır. 

İkincisinde ise, “bir fikrin yazılı ve sözlü olarak yeterince ve zamanında ifadesi” manasına gelir. 

Farklı bir ifadeyle bir konuyu bütün yönleriyle kavrayarak hiçbir yanlış ve eksik anlayışa yer bırakmayan, yorum gerektirmeyen, yapmacıktan uzak, düzgün anlatma sanatı da denebiliriz 

Örnek olarak; 

“Hakikati ifade için yazıdan ziyade resmin belagatine müracaat daha doğru olacak.” 

– S. M. Alus

Belagat kelimesinin Kur’an-ı Kerimde ki örneğine bakacak olursak, 

“Allah insana beyanı ( düşündüğünü açıkça ifade etmeyi) öğretti” (rahman55/3-4)