Tarih

Bolşevik Devrimi (Ekim Devrimi)

Rusya tarihinin kuşkusuz en önemli olaylarından biri Bolşevik Devrimidir. Çarlık Rusya’sının lağvedilip Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin kurulmasına giden süreç içerisinde özellikle Vladimir Ilyiç Lenin’in büyük katkıları vardır. Bolşevik Devrimi veya İhtilali’ni (Ekim Devrimi diye de geçer) nedir? Nasıl gerçekleşmiştir? Sonuçları neler olmuştur?

İsyanın Nedenleri ve Gelişimi

Japonya ile 1905’te yaptığı savaştan mağlup ayrılan Rus Çarlığı’nda, Çar’ın yetkilerinin kısıtlanmasını isteyen tarafların baskılarıyla 1906’da Rusya Meclisi (Duma) açılmıştı. Ülkedeki ekonomik ve siyasal ortam sebebiyle çalışmalarını kesintilerle sürdüren Duma, Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla daha da derinleşmekte olan sorunları çözmekte başarılı olamadı. Almanya cephesinde ağır kayıplar veren Rusya’da, 19. Yüzyılın sonundan itibaren yer altında örgütlenen sosyalistler ve komünistler taraf kazanmaya başlamıştı. Şubat 1917’de liberaller ve sosyalistler arasındaki işbirliğiyle başkent St. Petersburg’da yapılan gösteriler, Çar II. Nikola’nın tahttan indirilmesi ve liberal görüşlü Prens Lvov liderliğinde geçici bir hükümet kurulmasıyla sonuçlandı.

Lenin’in İsyandaki Rolü

Uzun süredir İsviçre’de sürgünde bulunan komünist hareketin liderlerinden Vladimir Ilyiç Lenin, Rusya’da yaşanan gelişmeleri komünistler için bir fırsat olarak değerlendirdi. Rusya’nın bir an önce savaş dışı kalmasını isteyen Almanlar da i, Lenin’in Rusya’ya dönmesine yardımcı oldu. Fakat görüşlerine başlangıçta yeteri kadar destek bulamayan Lenin, Finlandiya’ya kaçmak zorunda kaldı. Ekim 1917’de tekrar Rusya’ya dönerek Bolşeviklerin derhal silahlı bir ayaklanmaya kalkışarak yönetimi ele geçirmeleri kararını almalarını sağladı.

Rusya’nın savaştan çekileceği, topraksız köylüye toprak dağıtılacağı, yönetimin sovyetlere (halk kurullarına) geçeceği ve açların doyurulacağı vaatlerinde bulunan Lenin önderliğindeki Bolşevikler 8 Kasım 1917’de ayaklanarak yönetimi ele geçirdiler. Çarlık takvimine göre Ekim ayına rastladığı için bu devrime Ekim Devrimi de denir.

İhtilalin Sonuçları

Devrimden sonra Almanya ile Brest-Litovsk Antlaşması’nı imzalayarak “Sovyet Rusya’yı” savaştan çeken Lenin, iktidarını Gizli Polis Teşkilatı (ÇEKA), Kızılordu, Komünist Partisi ve sovyetlere dayanarak sağlamlaştırmaya çalıştı. Ülkede 1921’e kadar sürecek iç savaştan galip çıkan Lenin, ülkesinin sınırlarını genişleterek 28 Aralık 1922’de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği’ni (SSCB) kurdu.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.