Siyaset

Çifte Veto Nedir?

Çifte Veto hakkını anlamak için en başta oylama ve veto yetkisine göz atalım;

Oylama ve Veto Yetkisi

15 üyeli Güvenlik Konseyi, kararlarını 8 üyenin olumlu yönde oyuyla almaktadır. Ancak usule dair konularda herhangi 9 üyenin olumlu oyu yeterliyken, usule dair olmayan konularda hem yine en az 9 oya ulaşılması hem de daimi üyelerden herhangi birisinin olumsuz oy vermemesi gerekmektedir. Veto yetkisi olarak anılan ve Birleşmiş Milletler Antlaşması’nda muğlak bir şekilde tarif edilen bu kuralın daimi üyelerin çekimser kalmasına ya da oylamaya katılmamasına olanak tanıdığı kabul edilmektedir. Buna göre, veto gibi bir yetkiyle donatılan daimi üyelerin bu yetkilerini kullanmaması, kararın çıkmasını engellememe iradesini göstermektedir.

Çifte Veto Ne Demek 

Birleşmiş Milletler Antlaşması, Konseyin ele aldığı hangi konuların usüle dair olduğunu, hangi konuların usulsüz olduğunu açıkça belirtmemiştir. Çifte veto ise, oylamaya konu olacak bir meselenin veto yetkisinin söz konusu olduğu esasa dair (Antlaşma’daki ifadeye göre “usule dair olmayan”) konulardan birisi olup olmadığının yine Konsey tarafından belirlenmesi anlamına gelmektedir.

İşte bu belirleme işleminin de esasa dair bir işlem olması, çifte veto durumunu ifade etmektedir. Buna göre, Konsey önüne gelen bir konunun usule mi esasa mı dair olduğu konusunda yapılan oylama esasa dair kabul edilmekte ve böylece daimi üyeler bu aşamada veto yetkilerini kullanabilmektedir.

Kararın konunun esasa dair olduğu yönünde çıkması durumunda daimi üyelerin tekrar veto yetkilerini kullanma şansları bulunmaktadır. Bu yönteme, usule dair olduğu dolayısıyla da 9 üyenin oyuyla kararlaştırılabileceği yönünde görüşlerin olduğu, fakat daimi üyelerce kabul edilmesinin istenmediği konularda başvurulduğu söylenebilir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.