Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi

Daha Çok Kaos: Camp David

1967-68 Savaşları (Altı Gün Savaşları) ve Yom Kippur Savaşı sonrası patlak veren 1973 Petrol Krizi, ABD’nin Ortadoğu’da daha doğrusu Mısır’da siyasi üstünlüğünü devam ettirebilmesi gibi hassasiyet içeren konular olduğu için dönemin başkanı Nixon’u harekete geçirdi. Bu sebepten dolayı Nixon, Dışişleri Bakanı Henry Kissinger’ı görevlendirdi. Ve daha çok kaosun ilk adımları atılmış oldu.

Tarihe Mekik Diplomasisi olarak geçen bu olayda Kissinger İsrail ve Mısır arasında sürekli olarak etkileşimde bulunmuş ve nihayetinde iki devlet arasında orta noktayı bulmuştur. İmzalar Mısır devlet başkanı Enver Sedat ve İsrail başbakanı Meneham Begin arasında Amerika’nın Camp David adlı küçük bir kasabasında Jimmy Carter gözetiminde 26 Mart 1979 günü atılmıştır. Daha sonra bu iki lider Nobel Barış Ödülünü birlikte alacaktır.

Soldan sağ; Enver Sedat, Jimmy Carter, Menahem Begin
(Soldan sağa; Enver Sedat, Jimmy Carter, Menahem Begin)

(Nixon’un 1974 yılında istifa etmesinden dolayı dönemin ABD başkanı Jimmy Carter gözetiminde yapılmıştır. Carter’dan önce Gerald Ford Nixon’dan boşalan koltuğu devralmış ve onun zamanında da çalışmalar ve temaslar devam etmiştir.)

Antlaşmanın bazı maddeleri;

1-) İsrail, Sina yarımadasından çıkacak ve Mısır İsrail Devleti’ni resmen tanıyacak.

2-) Mısır ve Ürdün’ün belirleyeceği bir komisyonla Gazze ve Batı Şeria’da yaşayan Filistinlilere özerklik verilecek.

3-) İsrail işgal altında tuttuğu Filistinde asker sayısını azaltacak.

4-) Amerika işgalin aleyhine olduğu hiçbir anlaşmaya katılmayacak.

5-) Amerika, İsrail’in her ihtiyacını karşılayacak.

6-) İsrail ve Mısır arasında yapılacak Nihai Barış Anlaşması’na Amerika mutabık kalacak ve Amerika Güvenlik Konseyi bu anlaşmanın çerçeveleri dışında herhangi bir kararı tanımayacaktı. (Böylece İsrail aleyhine yapılacak hareketler bu maddeyle engellenmiş oldu.)

7-) Amerika İsrail’in güvenlik ve egemenlik konusunda bir tehditle karşılaşması durumunda İsrail hükümeti ile temas halinde olacaktı. Her ne surette olursa olsun İsrail’i destekleyecekti.
Ortadoğu’daki sorunları çözmek adı altında yapılan bu anlaşmayla ABD adeta bütün Ortadoğu’ya gözdağı vermiş ve İsrail’in kendisinin bölgedeki temsilcisi olduğunu göstermiştir. Anlaşma ile bitmesi beklenen sorunların üstüne her geçen gün bir yenileri eklenmiştir.

Anlaşma sonucu;
•Filistin toprakları işgale açık bırakılmıştır.

•İlk kez bir Arap Devleti (Mısır) İsrail’i tanımış oldu.

•Mısır’ın Arap ülkeleri arasındaki itibarı sarsıldı. Anlaşmaya şiddetle karşı çıkan diğer Arap ülkeleri Mart 1979’da toplandı ve Mısır’ı anlaşmayı feshetmeye zorladı.

•Mısır ABD’ye yakınlaştı ve ABD’den para desteği aldı.

•Diğer Arap devletleri ise SSCB’ye yakınlaştı.

En nihayetinde anlaşma İsrail’in ekmeğine bal sürmüştür. Arkasına ABD desteğini alan İsrail rahatlıkla Filistin’i işgal etmeye başladı. Öncesinde savaşlardan yenik ayrılan Arap devletleri bu sefer de Mısır öncülüğünde masada kaybeden taraf olmuştur.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.