Deyimler ve Atasözleri

Damdan Düşenin Halini Damdan Düşen Anlar Ne Demek?

Damdan düşenin halini damdan düşen anlar sözünün anlamı nedir? Damdan düşenin halini damdan düşen anlar ne demek? Daha önceki yazılarımızda gündelik hayatta sıkça kullanılan veya kullanımı eskiyen çeşitli deyim ve atasözlerinden söz etmiştik. Bu yazımızda ise kısaca “damdan düşenin halini damdan düşen anlar” sözünden söz edeceğiz. 

Damdan Düşenin Halini Damdan Düşen Anlar Ne Demek? 

Kişinin başına gelen bir olay veya durumu daha önce aynı olay ya da durumu deneyimleyen, tecrübe edinen, yaşayan bir kişi bilebilir anlamlarına gelen bir sözdür. Bir kişinin başına gelen bir olay, diğer bir kişi tarafından yaşanmadıkça anlaşılmaz; zira kişinin aynı hisleri yaşaması için söz konusu olay ya da durumu önceden tecrübe etmiş olması gerekir. Haliyle damdan düşmeyen birisi, damdan düşenin halinden anlamaz. 

Atasözü ve deyimler külliyatımızda “damdan düşenin halini damdan düşen anlar” sözü ile doğru orantılı, eş anlamlı bir söz daha vardır: El elin eşeğini türkü çağırarak arar”. 

Bu sözde de aşağı yukarı aynı anlam söz konusudur. Zira eşeğini (kıymetli bir eşyasını) kaybeden birisinin eşeğini arayan kişi, gerçekten eşeğini kaybetmişçesine üzülmez ve onu aramaz. Burada “türkü çağırarak” cümlesiyle belirtilen anlam, önemsememektir. 

Gündelik hayatta da bu böyledir. Kendimizin olmayan bir şeyle uğraşırken ya da bizi ilgilendirmeyen konularda görüş bildirirken “ciddiye almadan” bunu yaparız. Zira tam anlamıyla konuya vakıf değilizdir. 

Bu söz, genellikle Nasreddin Hoca fıkralarında anlatılır. Nasreddin Hoca bir gün damdan düşmüş. Komşuları da apar topar yanına gelmişler hocanın. Aman hoca şöyle yap, böyle yapma derken hoca “bana damdan düşeni çağırın” der. Çünkü o anda onu anlayacak kişi sadece damdan düşmüş bir kişidir. 

Velhasıl kelam, damdan düşen bir kişiyi anlamak için evvela damdan düşmek gerekir. Sözü biraz felsefi bir boyuta taşıdığımızda “olmak için olmamak gerekir” sözüyle karşılaşırız. 

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.