Farsçadan Dilimize Geçmiş Kelimeler
Farsçadan dilimize geçmiş ve gündelik hayatta çok sık kullandığımız bin beş yüze yakın kelime vardır.
Coğrafi yakınlık kültürel ve sosyal anlamda bir çok yenilik getirmiş Farsça’dan edebi, gündelik ve siyasi alanda birçok alanda etkilenmişizdir.
Dilimize geçen Farsça sözcükler;
•Gün İsimleri;
Çarşamba ve Perşembe günleri dilimize Farsçadan geçmiştir.
Tacikistan’ın başkenti Düşanbe’dir. Farsçada “Dü” iki “şanbe” gün demektir. İkinci gün anlamına gelir.
•’Kar’ ekiyle oluşan kelimeler;
İsyankar, günahkar, bestekar, sanatkar gibi eklenildiği cümleye ‘eden, işleyen, yapan’ anlamları katan ‘kar’ ekiyle oluşan kelimeler Farsça kökenlidir.
•’İstan’ kökenli kelimeler;
Gülistan, Türkistan ve Afganistan gibi bir bölgeye aitlik katan kelimeler de yine Farsça kökenlidir.
•Olumsuzluk ön eki;
Farsçada iki olumsuzluk ön eki; ‘Na’ ve ‘Bi’. Nahoş, naçar, biçare, bihaber tarzı kelimeler Farsçada dilimize geçmiştir. Ünlü Divan şairi Nabi’nin “İki yoktan ne çıkar, fikredelim bir kerre” dizesinde iki yoktan kastettiği ‘Na’ ve ‘Bi’ dir. Kendisidir.
•’Hem’ ekiyle oluşan kelimeler;
Cümleye ‘aynı’ manası veren hemcins, hemhudut, hemhâl, hemşehri gibi sözcükler de yine aynı kökenlidir.
•’Bed’ ekiyle oluşan kelimeler;
Cümleye ‘kötü, kötülük, şer’ anlamı katan bu ekle oluşmuş Beddua, Bednam gibi kelimeler de yine Farsçadır.
•Renk isimleri;
Siyah, Lacivert, Pembe, Menekşe
Bunların dışında dilimize Farsçadan geçmiş günlük hayatta kullandığımız birçok kelime vardır. Özellikle İranlılardan edebiyat konusunda etkilenme fazla olduğundan bu alan başta olmak üzere diğer bütün alanlarda da Farsçanın dilimiz üzerindeki etkisini görebiliyoruz.
Konuyla ilgili olarak diğer yazılarımız: Dilimize geçen İtalyanca kelimeler.
