Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi

Glasnost ve Prestroyka Politikaları Nedir?

Glasnost ve Prestroyka politikaları özellikle Sovyetler Birliği’nin dağılmasında etkili olan faktörler olarak karşımıza çıkmaktadır. 20. yüzyıla damgasını vuran en önemli devletlerden biri olan SSCB, özellikle bu politikalardan sonra başta hakimiyeti altındaki devletler olmak üzere pek çok devlet üzerinde etkisini kaybetti ve SSCB, 1991 yılında dağıldı. Dağılmasının ardından kendisine bağlı olan devletlerde de Sovyetler’e karşı bağımsızlığını ilan ettiler. Avrupa’da ise Sovyetler’in egemen olduğu alanlarda rejim değişikliği yaşandı. Peki Glasnost ve Prestroyka politikaları nelerdir? Glasnost ve Prestroyka politikalarının özelliği ve önemi nedir?

Mihail Gorbaçov

Glasnost: Açıklık ve Şeffaflık Politikası

Prestroyka: Yeniden Yapılanma Politikası

SSCB için sonun başlangıcını hazırlayan süreç, Mihail Gorbaçov’un 1985 yılında Sovyetler’in başına getirilmesi ile başlamıştır. Gorbaçov, Sovyetler’in mevcut yönetim anlayışı ve idari sistemini değiştirmeye yönelmiş, bu ise devletin sonunun hazırlamıştır.

ABD Başkanı Reagan ve Sovyet Lider Gorbaçov

Gorbaçov’un en başta yapılmasını öngördüğü hedefi, siyasal iktidarın ve devlet yapısının değiştirilmesi yönündeydi. Komünist iktidarı demokratik yollarla halka yakınlaştırmayı amaçlamış, devletle halk arasındaki mesafeyi ortadan kaldırmak istemiştir. Gorbaçov’un en önemli uygulaması Komünist sistemin soğuk yüzünü, biraz daha ılımlı hale getirmek olmuştur. Fakat Gorbaçov’un bu hamleleri, devletin çok değil 5 sene sonra yıkılmasına neden olmuştur.

Time: Son On Yılın Adamı Gorbaçov (Ocak,1990)

Glasnost ve Prestroyka politikaları çerçevesinde Letonya, Estonya ve Litvanya’da bağımsızlık hareketleri baş göstermiş, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Boris Yeltsin, Mart 1991’de Gorbaçov’un istifasını istemiştir.

Döneme ait bir pul

Öte yandan Glasnost ve Prestroyka politikaları, Doğu Bloku ülkelerini de etkilemiş ve Doğu Bloku ülkelerinde rejim değişikliği ve Sovyetlerden kopma süreci başlamıştır.

Avrupa’da meydana gelen gelişmeler için “SSCB’nin Dağılmasının Avrupa’ya Etkileri” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.