I. Abdülhamit Dönemi Islahatları Nelerdir?
I. Abdülhamit, Gerileme Döneminin ve 18. Yüzyılın 5. padişahı olmakta birlikte Osmanlı Devleti’nde Gerileme Döneminde reformist kişiliği ile ön planda olan bir padişahtır. I. Abdülhamit, özellikle Aynalıkavak Tenkihnamesi ve Küçük Kaynarca Antlaşmasının imzalandığı dönemde padişahlık yapmıştır. Reformist ve ıslahatçı bir padişah olan I. Abdülhamit döneminde de devletin bazı kurumlarında çeşitli düzenlemeler yapılmıştır.
Ruslarla yapılan savaşlar sonrasında yapılan ıslahatlar ve özellikle I. Mahmut zamanında yapılan askeri ıslahatların yetersiz olduğu gün yüzüne çıkmış, I. Abdülhamit tekrar yurtdışından uzmanlar getirterek ıslahatlara devam etmiştir.
Bu dönemde yapılan ıslahatlar, diğer dönemlerde olduğu gibi askeri alanda yoğunlaşmıştır. Askeri alanda yapılan ıslahatların temel amacı ise kaybedilen toprakları geri alma üzerine değil koruma ve kaybetmemek üzerine olmuştur.
Bu dönemde yapılan ıslahatları şöyle sıralamak mümkündür:
1. Mühendishaneye bağlı olarak “İstihkam Okulu” açıldı.
2. Sürat Topçuları, Topçu Ocağı, Humbaracı Ocağı ve Lağımcı Ocağı gibi kurumlarda birtakım düzenlemeler yapıldı.
3. Osmanlı donanmasındaki gemiler, İngiliz ve Fransız gemileri örnek alınarak yeniden modernize edildi.
4. Bu dönemde Yeniçeri sayımı yapılmış ve Ulufe alım-satımı yasaklanmıştır.
5. Yine bu dönemde Yeniçeriler üzerinde bir değişiklik daha yapılmış ve Yeniçerilerin eğitim sistemi yeniden düzenlenmiştir.!
6. I. Abdülhamit döneminde yapılan ıslahatlarlarda en dikkat çekici noktalardan birisi de yurtdışından getirilen uzmanlarda “Müslüman olma şartı” kaldırıldı.
7. I. Abdülhamit döneminde Halil Hamit Paşa da çeşitli çalışmalar yaptı.
8. Bu dönemde ayrıca “cülus” dağıtımı kaldırıldı.
Sultan I. Abdülhamit döneminde yapılan ıslahatlar daha çok Yeniçeriler üzerinde olmuş ve Yeniçerilerin askeri alanda etkinliği kısıtlanmak istenmiştir.
Sultan I. Abdülhamit, Yeniçerilerin Osmanlı Devleti için büyük bir tehdit unsuru haline geldiğini anlamış ve etkisiz hale getirmeye çalışmıştır. Fakat bu, kendisinden 2 padişah sonra, II. Mahmut zamanında Vaka-i Hayriye ile gerçekleşmiştir. (1826)
