Iatrojenez
Sağlıklı insanlar evlenmek, çocuk yapmak ve ölmek için bürokrasiye ihtiyaç duymazlar.
Ivan Illich
Toplum, tıp tarafından yaratılan tehlikelerin ciddi bir biçimde farkına varmıştır. Hamilelik sırasında çocuğun kanser olmasına yol açabilen teşhis amaçlı röntgenlerin aşırı kullanımı ve zararlı reçeteli ilaçların etkileşimleri bunun örneğidir. Bu tür problemleri açıklamak için Yunancada “iyileştirici tarafından neden olunan ‘İatrojenez’ sözcüğü kullanılır. Avustralyalı radikal düşünür Ivan Illich, tıp kurumunun insan sağlığı için ciddi bir tehdit haline geldiğini, çünkü kapitalizmle birlikte tıbbın kendi kendine hizmet eden ve insanları iyileştirmeden çok hasta ettiğini ileri sürer.
İatrojenez Yaklaşımları
M.Ö 460-370
Antik Yunan’da hekim Hipokrat, tıbbın hastalara zarar vermemesi gerektiğine inanır; iatrojenez cezayı gerektiren bir suç haline gelir.
1847
Macar hekim Ignaz Semmelweis, cerrahlara enfeksiyonla ilişkili ölümleri azaltmak için ellerini yıkamalarını tavsiye eder.
1975
Ivan Illich, “Medical Nemesis” adlı kitabında tıp kurumunun insan sağlığı için önemli bir tehdit teşkil ettiğini ileri sürer.
2002
Tıp sosyolojisi profesörü David Clark, ölümcül kanser hastalarına tahrip edici kemoterapi tedavisi uygulanmasının sahte umutlar sunan insan merkezli tedavinin bir sonucu olduğunu ileri sürer.