İnkılap Tarihi

İzmir Suikast Girişimi (15 Haziran 1926)

İzmir Suikast Girişimi, Cumhuriyet döneminde meydana gelen önemli olaylardan biridir. İzmir suikasti, günümüzde hala tartışmaya açık bir konu olmakla birlikte hükümeti devirmeye yönelik bir darbe olarak da bilinir. İzmir suikast girişimi, Mustafa Kemal’in yurt genelinde yaptığı geziler kapsamında Mustafa Kemal’e karşı yapılması planlanan bir suikast girişimidir.

Plana göre Mustafa Kemal, İzmir’e giriş yaptığında “gezi programı esnasında” öldürülecekti. Planları yapanlar yani suikastçiler arasında;

1. Ziya Hurşit (Planlayıcı)
2. Şükrü Bey
3. Sarı Efe Edip
4. Cavit Bey
5. Nazım Bey
6. Halis Bey
7. Çopur Hilmi
8. Gürcü Yusuf
9. Laz İsmail
10. Giritli Şevki
11. Arif Bey

Gibi isimler yer almaktaydı. Bunlar arasında Ziya Hurşit, planlayıcı olarak ön plana çıkmıştır.

Hükümetin kendilerine yakın olan çevrelerden aldığı istihbaratı üzerine İzmir Valiliği konuyla ilgili bilgilendirilmiş ve plan suya düşmüştür. Suikastçiler ve planlayıcılar, tek tek yakalanarak tutuklanmıştır.

Suikaste ilişkin 26 Haziran 1926 tarihinde İstiklal Mahkemesi, “Milli Sinema Salonunda” çalışmalarına başlamıştır.

İstiklal Mahkemelerinin son kez kurulduğu ve çalışma yaptığı olay İzmir Suikast Girişimidir.

İzmir Suikast Girişiminde yargılananlar arasında;

1. Kazım Karabekir
2. Ali Fuat Cebesoy
3. Refet Bele
4. Bekir Sami Kunduh

Gibi ismi Kurtuluş Savaşı’nda çokça geçen kişiler de yer almıştır. Yalnız bu kişilerin tamamı beraat etmiş fakat İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin önde gelen isimleri, suikastle ilgisi bulunarak idam edilmiştir. Bu olay ayrıca, İttihat ve Terakkicilerin tamamen tasfiye edilmesine neden olmuştur.

Mustafa Kemal, bu olay sonucunda Anadolu Ajansı’na sözü şu olmuştur;

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.