Osmanlı Tarihi

Kanuni Sultan Süleyman Döneminde Ortaya Çıkan İç İsyanlar

Kanuni Sultan Süleyman (I. Süleyman) zamanında ortaya çıkan iç isyanlar nelerdir? Bu dönemde ortaya çıkan iç isyanlar neden çıkmıştır? Daha önceki yazılarımızda Osmanlı Tarihi kategorimizde pek çok konuya yer verdik. Bu yazımızda ise Kanuni Sultan Selim zamanında ortaya çıkan  iç isyanlar konusuna yer vereceğiz.

Canberdi Gazali İsyanı (1521)

  • Canberdi Gazali, Yavuz Sultan Selim zamanında Şam Valiliğine tayin edilmiştir.
  • Yavuz Sultan Selim’in vefatından sonra Memlük Devleti’ni yeninden kurmak için ortaya çıkan isyanın önderliğini yapmıştır. İsyan, Osmanlı ordusu tarafından bastırılmıştır.

Ahmet Paşa İsyanı (1523)

  • Kanuni Sultan Süleyman’ın Ahmet Paşa’yı sadrazam yapması gerekirken Pargalı İbrahim Paşa’yı sadrazaman olarak atayınca Ahmet Paşa, Kanuni Sultan Süleyman’dan kendisini Mısır’a vali olarak atamasını istedi. Kanuni, Ahmet Paşa’nın bu isteğini yerine getirdi ve paşayı Mısır’a vali olarak atadı.
  • Mısır’a vali olarak atanan Ahmet Paşa, burada 1523 yılında isyan etti ve uzun uğraşlar sonucu yakalanarak öldürüldü.

Kalender Çelebi İsyanı (1526)

  • Bektaşi olmasını kullanan Kalender Çelebi, Karaman’dan Maraş’a kadar uzanan bir alanda kendisine taraftar topladı ve devlete karşı isyan başlattı.
  • Bu isyan, Kanuni Sultan Süleyman devrinin en önemli ve en geniş çaplı ayaklanmasıdır.
  • 1526 senesinden 1527 senesinin ortalarına kadar olan sürede devam eden isyan, Sadrazam İbrahim Paşa’nın isyanı bastırması ile son buldu.

Baba Zünnun İsyanı (1526)

  • Bugünkü Yozgat toprakları içerisinde bulunan Bozok sancağında bir Türkmen’e daha çok toprak verilmesi nedeniyle Baba Zünnun önderliğinde çıkan isyanlardır.
  • Baba Zünnun’un Adana Valisi olan Piri Bey tarafından öldürülmesi sonucu isyan bastırılmıştır.

Domuzoğlu, Yekçe Bey ve Veli Halife İsyanları (1527)

  • Toroslar coğrafyasında Adana vilayeti sınırları içerisinde 1527 yılında etrafına pek çok taraftar toplayarak devlete ayaklanan bu kişiler yine Adana Valisi Piri Bey tarafından öldürülmüş ve isyan son bulmuştur.

Üzeyrli Seyid İsyanı (1529)

  • Adana-Dörtyol civarında ortaya çıkan isyanlardır. Adana Valisi Piri Bey ve güçleri tarafından bastırılmış ve isyanlar son bulmuştur.

Görüldüğü üzere isyanlar, Yavuz Sultan Selim’in öldüğü ve Kanuni Sultan Selim’in tahta çıktığı 1520 yılında başlar ve 10 yıl boyunca devam eder. Ortaya çıkan bu isyanların en temel özelliği ortada otorite boşluğu olacağına dair inançtır. Fakat Kanuni Sultan Selim, isyanların daha fazla büyümesine engel olmuştur. Öte yandan bu dönemdeki iç isyanların hepsi Anadolu’da çıkmıştır. Yine bu dönemde ortaya çıkan isyanlarda dini inançların da etkisi olmuştur.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.