Kurumsal Sosyal Sorumluluk (Projesi) Nedir?

Kurumlar da tıpkı insanlar gibi belirli bir ömre sahiptir. Her kurum, belirli sürede kurulur, gelişir ve yerini başka bir kuruma bırakır. Günümüzün ‘asla batmaz’ dediğimiz şirketleri dahi bir krizle ortadan kalkabilir. Teknoloji çağı, kurumları daha proaktif bir tutum içinde olmalarına zemin hazırlamıştır. Bu proaktif tutum içerisinde kurumsal sosyal sorumluluk projelerinin de önemli bir payı vardır.

Kuurmsal sosyal sorumluluk projeleri, şirketlerin hayatta kalmak (survive) ve varlıklarını sağlıklı bir şekilde devam ettirmek, gerek iç gerekse dış faktörlerle entegre olmak için sağlıklı bir iletişime ihtiyaç duyar.

Kurumlar, paydaşları ile (shareholder ve stakeholder) karşılıklı iletişime dayanan, simetrik ve anlayışa bağlı bir ieltişim için kurumsal sosyal sorumluluk projelerine ağırlık verirler. Kurumlar, sosyal sorumluluk projesi yaparken kar elde etme amacı güdebilir ancak sosyal sorumluluk projeleri daha çok kurumların varlıklarını sağlıklı bir şekilde devam ettirmek için yapılır.

Kurumsal sosyal sorumluluk kavramı ilk kez 1953 yılında Bowen’in ‘Social Responsibilities of the Businessman’ kitabında yer almıştır. Söz konusu kitapta kurumsal sosyal sorumluluk kampanyaları, toplumun yararına olacak hedef ve değerlerin uygun politikalar ile sürdürülmesinin iş adamları ve şirketlerin bir yükümlülüğü olarak ele alınmıştır.

1980’ler kurumsal sosyal sorumluluk proje ve kampanyalarının en çok konuşulduğu ve tartışıldığı dönemdir. Bu dönemde şirketlerin ‘kurumsal sosyal sorumluluk’ adı altında yaptığı proje ve kampanyaların içeriği ve amacı sorgulanmaya başlamış ve gerçekten de kurumsal sosyal sorumluluk projelerinin kurumlar açısından yararı olup olmadığı detaylı bir biçimde ele alınmıştır.

Carroll’un Sosyal Sorumluluk Tanımı

Carroll, kurumsal sosyal sorumluluk proje ve kampanyalarının içeriği ve ele alması gereken hususları dört ana başlıkta şöyletoplamıştır.

• Ekonomik Sorumluluklar: İnsanların ihtiyacı olan tüketim mallarının üretilmesi ve halka arzının elle tutulur bir kazanç sağlaması.
• Yasal Sorumluluklar: Şirketlerin icraatlarını yerine getirirken uyması gereken kural ve yasaları, ekonomik yükümlülükleri ifade eder.
• Etik Sorumluluklar: Paydaşların, çalışanların ve toplumun şirketlerden beklediği; yasada yeri olmayan ve zorunlu olarak gösterilmeyen tutum ve davranışlar olarak genellenebilir.
• Gönüllü Sorumluluklar: Şirketlerin iyi birer kurumsal vatandaş olmasını ve toplumun ihtiyaçlarına cevap verecek çalışmalarda bulunmasını ifade eder.

Kurumsal sosyal sorumluluk projeleri, bir şirketin mali ve yasal normlara, iş ahlakına, şirket içi ve dışı kurumların beklenti ve ihtiyaçlarına uygun bir çalışma stratejisi ve politikası sürdürmesine, toplumun mutluluğu ve memnunluğuna yönelik çalışmasına denir.

Sosyal sorumluluk projeleri, yukarıdaki tanımdan da anlaşılacağı üzere sadece ekonomik sorumluluklar veya kurumun sadece iş çevresindeki paydaşları düşünülerek değil dış paydaşların da göz önüne alınarak yapıldığı etik davranışlardır.

Sosyal sorumluluk projeleri, şirketlerin dahil olduğu toplum ve kültüre karşı sorumlu olmasıdır. Söz konusu bu sorumlu ve etik davranışın altında yatan sebep ise kar değil; toplumun yararıdır. Kotler ve Lee‘ye göre kurumsal sosyal projeleri, isteğe bağlı iş çalışmaları ve kurumsal kaynakların da katkısı ile toplumun refah seviyesini yükseltmek için yapılan sorumluluklar bütünüdür.