Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi

Macaristan ile Barış: Triannon Anlaşması (4 Haziran 1920)

Triyanon Antlaşması olarak da bilinen Triannon Antlaşması nedir ve özellikleri, maddeleri nelerdir? Bir önceki yazılarımızda Bulgaristan ile imzalanan Neuilly Antlaşması ve Brest Litowsk Antlaşmasından söz etmiştik. Bu yazımızda ise kısaca ”Triannon Antlaşması”ndan söz edeceğiz.

Birinci Dünya Savaşı’nı bitiren 5 barış antlaşmasından biri olan Triannon Antlaşması, Macaristan ile savaşın sona erdirilmesini öngörür. 1918 yılında sona eren Birinci Dünya Savaşı’nda ateşkes anlaşmaları ve imzalayan taraflar şu şekilde:

  • Avusturya: SaintGermain
  • Bulgaristan: Neuilly
  • Almanya: Versailles
  • Osmanlı Devleti: Mondros

Triannon Anlaşması (4 Haziran 1920)

Diğer anlaşmalara göre en geç ve en son imzalanan anlaşma Triannon Anlaşmasıdır. Birinci Dünya Savaşında galip gelen devletlerle ateşkes anlaşmasının imzalanmasından sonra Macaristan’da Karolyi Cumhuriyetçi hükumetine karşı gerçekleşen bir ayaklanma sonucu barış anlaşmasının imzalanması gecikmiştir. Rusya’da uzun bir müddet bulunan ve Bolşeviklerin önderi Lenin’in yakın arkadaşlarından olan Bêla Khun, Bolşevik örneğine uygun olarak komünist bir hükumet kurmuştu. Romanyalı askerlerin Macaristan’a girmesi sonucu bu hükumet düşürülmüş ve ancak bu şekilde devletle barış anlaşması imzalanması imkanı bulunabilmiştir.

Esasen Avusturya Antlaşması ile bir bütün olarak hazırlanan 364 maddelik bu barış antlaşması, 4 Haziran 1920 tarihinde Triannon’da imzalandı. Bu antlaşma ile Macaristan:

  • Presburg bölgesini Çekoslovakya’ya
  • Bosna-Hersek’i Yugoslavya’ya
  • Transilvanya’yı Romanya’ya
  • Burgerland’ı Avusturya’ya bırakacak.

Bu toprak kayıpları ile Macaristan’ın 330.000 kilometrekare olan toprakları 92.000 kilometrekareye; nüfusu da 22 milyondan 7.5 milyona düşmüştür. Bu durum, tıpkı Türkiye’nin yaşadığı gibi, 3.5 milyon Macarın ülkenin dışında tutulması nedeniyle Macaristan ile komşuları arasında çözülmesi imkansız azınlık problemlerinin doğmasına neden olmuştur. Öte yandan Macaristan, onarım adı altında savaş tazminatı ödemeye mahkum edilmiştir. Ayrıca Macaristan’ın 35.00 kişilik bir ücretli kurmasına bunun dışında zorunlu askerliğin kaldırılmasına, deniz ve hava kuvvetleri bulundurmamasına karar verilmiştir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.