Mebde Nedir? Ne Demek? Cümle İçi Kullanımı ve Kökeni

Mebde nedir, ne demek ve ne anlama geliyor? Daha önceki yazılarımızda gündelik hayatta sıkça kullanılan veya kullanımı eskiyen çeşitli kelime, söz öbeği, deyim, tabir ve atasözlerinden söz etmiştik. Bu yazımızda ise kısaca mebde kelimesinden söz edeceğiz.

Mebde Nedir? Ne Demek?

isim

• Başlangıç noktası
• Başlangıç, ilk, önce gelen
• Tasavvufta Allah’ın gerçekliklerine ulaşmadaki ilk aşama
• İlke, prensip

Açıklama: Kelimenin geldiği bu dört anlamında ortak olan nokta; ilk ve başlangıç anlamlarıdır.

Mebde Kelimesinin Kökeni

• Arapça

Kelimenin kökeni Arapçadır. Yine aynı şekilde başlangıç ve ilk anlamlarına gelen iptidai kelimesi de bu kökten türemiştir.

Mebde Kelimesinin Kullanım Alanları

Kelime, gündelik hayatta sıkça kullanılan kelimeler arasında yer almaz ancak Divan edebiyatında ve tasavvuf alanında sıkça kullanılan kelimeler arasında yer alır. Aşağıda Şeyh Galib’ten bir alıntıyı okuyabilirsiniz.

Mebde Kelimesinin Cümle İçi Kullanımı

Kendin idrak edegör nur- ı musaffüsın sen
Mebde’ -i her dü cihan sırr-ı Ev edna’sın sen
Senin içün yer ü gök çerh-ı felek buldı vücud
Cümle bu defter ü divandaki ma’nasın sen
Sana bildirdi Huda evvel ü ahır ilmin
Olma cahil hazer et alim ü danasın sen
Sensin ol ayet-i Kur’an ile tekrim olunan
Sana Hak dimedi mi Allem’el esma’sın sen
Hoşça bak zatına kim zübde-i alemsin sen
Merdüm-i dide-i ekvan olan ademsin sen

Hüsn-ü Aşk, Şeyh Galip