Meiji Restorasyonu Nedir?
Meiji Restorasyonu ya da Meiji Reformları. Japonya’da imparator Mutsihito’nun ülkede birtakım değişiklikler ve düzenlemeler öngören reformlarının genel ismi. İmparator Mutsihito önderliğinde atağa geçen Japonya’nın Uzakdoğu’da yeni bir güç olarak doğmasına zemin hazırlayan gelişmeler, aynı zamanda Japonya’nın bölgede daha saldırgan ve Uzakdoğu’daki önemli aktörlerden biri haline getirmiştir.
1800’lü yılların ortalarına doğru kendisiyle komşu ülkeler dışında çok fazla ilişkisi bulunmayan Japonya’da İmparator Mutsihito’nun hükümdarlığı devletin geleceği için tam bir dönüm noktası oldu. Mutsito tahtan geçtikten sonra Japonya’nın batıya açılmasına imkan sağlayacak radikal ve kalıcı reform süreci başlatmıştır. Söz konusu dönem, tarihte Meiji Restorasyonu, Meiji Reformları ya da Aydın Hükümet olarak geçer.
Siyasi, ekonomik, kültürel ve toplumsal alanda pek çok düzenleme ve yenilik getiren reformlar belli başlı olarak şunlardır;
-Batı tarzına yakın bir hükümet kuruldu.
-Takvim değiştirildi.
-Giyinme şekli, Batı’ya göre yeniden düzenlendi.
-Avrupa tarzına yakın, daha modern bir bankacılık sistemi getirildi.
-Kadın ya da erkek her Japon vatandaşı için ilköğretim zorunlu hale getirildi ve böylece okuryazar oranında artış sağlandı.
-İlk gazete yayınlandı ve ülke içinde kitle iletişim araçları aktif hale getirildi.
-Mecburi askerlik sistemi kabul edildi.
-İngiltere referans alınarak yeni bir donanma kuruldu.
-Bir çeşit derebeylik sistemi olan “daymiyo” ortadan kaldırıldı.
-Japon subaylar, nitelikli bir eğitim almaları için Batı’nın askeri akademilerine gönderildi.
-Silah sanayi kurularak orduda teknik iyileştirmeler yapıldı.
-Prusya-Alman ekolü model alınarak yeni bir anayasa hazırlandı.
-Toplumsal ve bürokrasi alanındaki Kast sistemi ortadan kaldırıldı.
-Toprak ve vergi düzenlemeleri gerçekleşti. Bu sayede ülke topraklarından maksimum düzeyde gelir hedeflendi.
-Millet Meclisi, siyasal partiler ve Danışmanlar Kurulu açılarak ülkede siyasi olgunluğa erişilmek amaçlandı.
-Şintoizm dininin propagandası yapılarak Budacılık sindirilmeye çalışıldı.
II. Abdülhamit, Japonya’da süregelen bu çalışmalara destek vermiştir. Hatta bu destek adına Ertuğrul Fırkateynini Japonya’ya göndermiş ve gemi dönüşte Japonya açıklarında batmıştır.
Meiji Restorasyonu ile güçlü devlet konumuna gelen ve bölgedeki önemli aktörler arasında yer edinen Japonya, 1894 yılında Kore’yi almak için Çin ile savaşmış ve Çin’i yenmişlerdir. Fakat bu durum başta Rusya ve diğer devletlerin tepkisini çekince Japonya, aldığı yerleri geri vermek zorunda kalmıştır.
Daha sonra ise Japonya, 1904 ile 1905 yılları arasında İngilizlerden de destek alarak Mançurya bölgesinde Ruslar’a saldırmıştır. Rusları Mançurya’da mağlup eden Japonya, Kore’yi işgal etmiştir.
Japonya’nın Uzakdoğu’da yeni bir siyasi aktör olarak doğması, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri’nin Japonya ile ilişkilerine belirleyeyici bir etki etmiş ve Japonya ile ilişkilerini güçlü tutmaya özen göstermişlerdir.
