Orhan Kemal Kimdir? Hayatı Eserleri ve Edebi Kişiliği
Orhan Kemal, Türk yazar ve şair. Asıl adı Mehmet Reşat Öğütçü olan Orhan Kemal, 15 Eylül 1914 tarihinde Adana’nın Ceyhan ilçesinde dünyaya geldi. Orhan Kemal’in babası Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde milletvekilliği ve Adalet Bakanlığı görevlerinde bulunan Abdülkadir Kemal Bey’dir. Adana Ahali Cumhuriyet Fırkasını kuran Abdülkadir Bey daha sonra partinin kapatılmasının ardından ailesiyle beraber Beyrut’a yerleşti. Orhan Kemal, ortaokul öğrenimini yarıda bırakmak zorunda kaldı.
Beyrut’ta bir süre kaldıktan sonra Orhan Kemal 1932 yılında tekrar Adana’da döndü. Buradaki çırçır fabrikalarında işçilik, dokumacılık ve ambar memurluğu gibi çeşitli işlerde çalıştı. Orhan Kemal 1937 senesinde evlendi. Evlendikten hemen sonra askere gitti. 1938 senesinde Niğde’de askerlik görevine devam ederken Ceza Yasası’nın 94. maddesine muhalefet etmekten yargılandı ve 5 yıl hapse mahkum edildi. Bursa Cezaevine gönderilen Orhan Kemal, 1940 senesinde burada Nazım Hikmet’le tanıştı. Nazım Hikmet’le tanışması hayatının önemli dönüm noktalarından biri oldu. Halk yaşantısını, halkın içinden biri olarak yazdı. Bu yönüyle toplumsal gerçekçilere benzer. Psikolojik tahlillere önem verir.
Nazım Hikmet’ten Tavsiye
Nazım Hikmet’le Bursa Cezaevinde tutuklu bulunduğu sürede tanışan Orhan Kemal, onunla tanıştıktan sonra düz yazıya yöneldi. Yazdığı şiirler, düz yazıları kadar başarılı değildi. Ondaki nesir yeteneğini gören Nazım Hikmet onu düz yazıya yönlendirdi.
Baba Evi Adlı Romanında Kendi Yaşamını Anlattı
Babasının çeşitli suçlamalardan dolayı Beyrut’ta kaçmasını, Beyrut’ta bir lokanta açarak geçimlerini sağlamaları, buradan içindeki özgür olma isteğine uyarak doğduğu yerlere gelmesini, top ve kız peşinde koşmasını usta bir dille ele alan Orhan Kemal, bu romanını Avare Yıllar adlı romanıyla devam ettirdi.
Serbest Kaldı İstanbul’a Yerleşti
Orhan Kemal 26 Eylül 1943 tarihinde serbest kaldı ve İstanbul’a yerleşti. Bu tarihten itibaren geçimini yazarlıkla sağlamaya çalışan Orhan Kemal çeşitli dergi ve gazetelerde de yazılar kaleme aldı. 1966 yılında hakkındaki bir suçlamadan dolayı Sultanahmet Cezaevine gönderilen Orhan Kemal burada 35 gün hapis cezası aldı ve daha sonra serbest bırakıldı.
Ölümü
1968 yılında bu davadan beraat eden Orhan Kemal iki yıl sonra davetli olarak gittiği Sofya’da hayatını kaybetti.
Edebi Kişiliği
Orhan Kemal ilk şiirlerini Raşit Kemali mahlasıyla “Yedigün” ve “Yeni Mecmua” gibi dergilerde yayınlayan Orhan Kemal, Bursa Cezaevinde tanıştığı Nazım Hikmet’in de etkisiyle düz yazıya yöneldi. Orhan Kemal’in ilk düz yazısı “Balık” ismiyle 1940 senesinde “Yeni Edebiyat” dergisinde yayınlandı. İlk öyküleri de yine hapiste bulunduğu 1942 ve 1943 yılları arasında İkdam, Yurt ve Dünya isimli dergilerde yayınlandı. Orhan Kemal daha sonra Varlık, Gün, Yığın, Seçilmiş Hikayeler, Yaprak, Yeni Baştan, Yeditepe ve Beraber gibi pek çok dergide yer aldı. Orhan Kemal’in romanları da yine Vatan, Son Havadis, Dünya ve Ulus isimli gazeteler tarafından basıldı.
Ödülleri
• Kardeş Payı isimli öyküsü ile 1958 yılında Sait Faik Hikaye Armağanı’nı kazandı.
• Önce Ekmek isimli kitabı ile 1969 yılında Sait Faik Hikaye Armağanı’nı ve TDK Öykü Ödülü’nü kazandı.
• 72. Koğuş adlı eseri ile 1967 senesinde Ankara Sanatseverler Derneği tarafından en iyi oyun yazarı seçildi.
Ayrıca Orhan Kemal, ailesi tarafından her yıl düzenlenen Orhan Kemal Roman Armağanı ile Türk edebiyat dünyasında da anılmaktadır.
Eserleri:
• Murtaza
• El Kızı
• Yalancı Dünya
• Sokakların Çocuğu
• Müfettişler Müfettişi
• Üçkağıtçı
• Ekmek Kavgası
• 72. Koğuş
• Eskici ve Oğulları
• Cemile
• Nazım Hikmet’le Üç Buçuk Yıl
• Bereketli Topraklar Üzerinde
• Sokaklardan Bir Kız
• Vukuat Var
• Hanımın Çiftliği
• Suçlu
• Dünya Evi
• Kötü Yol
• Yağmur Yüklü Bulutlar
• Kırmızı Küpeler/Babil Kulesi
• Oyuncu Kadın
• Grev
• Serseri Milyoner
• Gurbet Kuşları
• Evlerden Biri
• Kaçak
• Kanlı Topraklar
• Arkadaş Islıkları
• Devlet Kuşu
• Bir Filiz Vardı
• Avare Yıllar
• Sarhoşlar
• Baba Evi
• Çamaşırcının Kızı
• Önce Ekmek
• Tersine Dünya
• İstanbul’dan Çizgiler
• Oyunlar 1-2
• Yazmak Doludizgin
