Osmanlı Devleti’nde Hakimiyet Sembolleri ve Hükümdar Ünvanları Nelerdir?
Osmanlı kültür ve uygarlık tarihinde önemli bir yere sahip olan Osmanlı’da hakimiyet sembolleri nedir? Hükümdar ünvanları nelerdir? Padişaha verilen isimler nelerdir? Hükümdar olmanın şartları nelerdir? Kısaca Osmanlı Devleti’nde Hakimiyet Sembolleri ve Hükümdar Ünvanları.
Hakimiyet Sembolleri
1. Otağ (Çadır)
2. Saray
3. Tabl (Resmî Bando)
4. Tuğ
5. Tuğra
6. Biat (Bağlılık Yemini)
7. Para Bastırma
8. Hutbe Okutma
9. Saltanat Kayığı
10. Yüzük
11. Tıraz (Elbise)
12. Hilat (Hediye Paketi)
13. Cuma Selamlığı
14. Kılıç Alayı
15. Çetr (Şemsiye)
16. Menşur (Halife Onayı)
17. Ferman (Kanun) ve Berat (atama onayı)
18. Cülus Dağıtımı
19. Üniforma
20. Ünvan
Hükümdar Ünvanları
1. Bey
2. Gazi
3. Sultan
4. Hüdavendigar
5. Han
6. Emir
7. Padişah
8. Şahane
9. Hakan
10. Hünkar
11. Halife
12. Şevketlü
13. Necabetlü
14. Melik-ül Güzat
15. Sultan’üs Selatıyn
16. Sultan’ül Ucat
17. Sultan’ül Azam
18. Hakan’ül Havakıyn
19. Halife-i Rubi Meskun
20. Emir’ül Müminin (Müminlerin Emiri)
Halife unvanının ilk kez resmî olarak kullanımı Küçük Kaynarca Antlaşması’ndadır.
Sultan unvanını ilk kez kullanan Osmanlı hükümdarı Orhan Bey’dir. (Sultan’ül Güzat)
Osmanlı padişahları, Halife ünvanını Yavuz Sultan Selim’den itibaren kullanmıştır. (Ridaniye ve Mercidabık Savaşları sonrası Hicaz topraklarının ele geçirilmesi)
Ferman
Sultanın yazılı emridir. İlk kez İlhanlılar tarafından kullanılmıştır. İlk Osmanlı fermanı da “Orhan Bey Vakfiyesi” ile ilgilidir.
Berat
Padişahın devlet adamı atamalarını gösteren belgedir.
Adaletname
Padişahların tahta çıktıklarında yayınladıkları bir tür genelgedir. Kanunlara uyulması ve hiç kimsenin herhangi bir haksızlığa uğratılmaması konuları hakkında kaleme alınır.
Hattı Hümayun
Padişahların önemli konularda bizzat yazdıkları ya da notlar düştükleri fermanlara verilen isimdir. Hattı Hümayunlar, Osmanlı hanedanının simgesi olan al renkli keseler içinde taşınır, üç kez öpülüp başa konduktan sonra açılarak okunurdu.
Yasakname
İdari, askeri ve mali konularla ilgili kuralların çiğnenmesi halinde uygulanacak cezai müeyyideleri ihtiva eden belgelerdir.
