Gündem

Pırlanta Sahiden Değerli Mi?

Pırlanta, günümüzde en değerli madenlerden biri olarak kabul görmekte. Pırlantanın maddi bir değerinin yanında manevi bir değeri de vardır. Zira pırlanta, esasen bir gösteriden ibaret ve daha çok güç ile ilişkilidir. Doğum günlerinde, evlilik yıl dönümlerinde ya da çok özel günlerde pırlanta, tercih edilen bir hediyedir. Peki, pırlanta özünde nedir? Üretimi ve ticareti hangi yıllara dayanır? Dünya üzerinde rezervleri fazla mı? İnsanlar neden pırlantayı tercih ederler?

Pırlanta Nedir?

Aslına bakarsanız pırlanta, bir elmastan ibarettir. Elmas, belirli biçimlere sokulur, türlü şartlar altında işlenir ve daha göze hoş gelen bir forma bürünür. Aynı zamanda elmasın ışığı yansıtma özelliği de ön plana çıkartılarak cazibesi artırılan pırlanta, bu sayede değerli bir maden kimliğine bürünür.

Üretimi ve Dünya Üzerindeki Miktarı

20. yüzyılın başlarına gelindiğinde, dünya elmas ticaretinin en güçlü ismi ‘De Beers’ firması üstleniyordu. Yaklaşık olarak %80-90’ını bu şirket üstlenmişti. Elmas ticareti ve üretimi daha sonra ‘De Beers şirketinin tekelinden çıktı ve başka firma ve ülkeler tarafından da yapılmaya, üretilmeye başlandı. Özellikle Çin ve Rusya gibi devletlerin sektöre el atmasıyla ‘De Beers’ın ticaretteki oranı iyice düştü. Fakat, 20. Yüzyılın sonlarına doğru, ilerleyen teknoloji ve tüketimin artması ile talepler çoğalsa da elmas sektöründe en büyük pay sahibi şirket ‘De Beers’ olarak kaldı.

Elmasın dünya üzerindeki miktarı konusu ise tamamen farklı bir tartışma konusu. Güçlü bir savunuşa göre, elmasın dünya üzerindeki rezervi oldukça fazla. Piyasanın ekmeğini mükemmel şekilde yiyen elmas kartelleri ise bunun farkındalar ve elmasları depolardan çıkarmayıp, sadece belirli bir miktarda satışını yapıyorlar. Bu görüşü destekler nitelikteki bir olaydan söz etmek istiyorum: İki sene önce, 2015 yılında, elmasa talebin az olmasına karşın, arzın inanılmaz derecede fazla olmasıyla Türkiye’de ve dünyada birçok marka ve kurum iflas etmiş ya da bayilerini kapatmak zorunda kalmıştır.

Kanlı Elmas

Elmas özellikle Afrika kıtasında yoğun olarak bulunan bir maden. Dolayısıyla Afrika’da pek çok kabileler arası çatışmanın ya da anlaşmazlıkların temel sebebi olmuş. Aynı zamanda para kavramı tam olarak oturmayan Afrika’da, köle ticareti veya silah ticareti elmaslar yoluyla yapılıyor. Bu yüzden de elmasın o parlak ve göz alıcı şablonu, Afrika’da tam tersi bir halde, kandır. Nicolas Cage ve Jared Leto’nun başrolde olduğu, 2005 yapımı Savaş Tanrısı adlı filmde de silah ticaretinin elmas yoluyla gerçekleştiğine dair birçok sahne yer almıştır.

Kısacası elmas sandığımız kadar değerli olmayabilir. Uğruna siyah tenli Afrikalı çocuklarının sabah akşam çalıştığı; ve bazı insanların güç gösterisinde bulunmak ve bunu herkese göstermek üzere dekoltelerinin üzerine kondurdukları bu maden dünyada birçok insanın kötü şartlar altında çalışmasına, hatta ölmesine sebep oluyorken nasıl ve ne şekilde elmas ‘en değerli’ madenlerden biri olarak karşımıza çıkabiliyor? Bu her şeyde böyle kullandığımız diz üstü bilgisayarlar ya da arka cebe sığmalı cep telefonları için birileri sabah akşam karın tokluğuna ömür tüketiyorlar ve bu biz bunun umurunda olmayıp kaldığımız yerden devam ediyoruz. Ne yapalım, ağlayalım mı? Ne yaparsak yapalım ama bunu düşünmek bile bir ilerleme bir farkındalıktır.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.