Osmanlı Tarihi

Prut Antlaşmasının Maddeleri Nelerdir? Önemi Nedir?

Osmanlı Devleti’nin önemli dönüm noktalarından biri de 1711 Prut Savaşı’dır. Prut Savaşı,her ne kadar Osmanlı Devleti’nin kazanmış olduğu bir savaşsa da masada kazanan taraf olmadığından kaybetmiş hükmündedir. Prut Savaşı sonunda imzalanan Prut Antlaşması’na bakıldığından bunu daha net bir şekilde görebiliyoruz. Prut Antlaşmasının maddelerinde, karşı taraf için neredeyse hiçbir ağır madde yer almamış ve üstüne Rus ordusu serbest bırakılmıştır.

Savaşa Giden Yol

Rusların Lehistan’ın iç işlerine karışması, Çar Petro’nun Rusya’yı modern bir Avrupa Devleti heline getirmek istemesi ve bu amaç doğrultusunda Baltıklara ve Akdeniz’e yönlenmesi savaşa giden yolda önemli gelişmeleri fakat savaşı başlatan olay İsveç Kralı XII. Şarl’ın Poltova Savaşı’nı kaybetmesi sonrasında Osmanlı Devleti’ne sığınması, Rusların kralı istemesi ve Osmanlı’nın kendisine sığınan Şarl’ı vermek istememesidir.

İki ordu bugünkü Romanya’nın kuzeyinde Moldova’nın güneyindeki yer alan Prut Nehri civarında çarpışır. Savaşta Osmanlı ordusu Rusları bir tarafı bataklık diğer tarafı ormanlık alana sıkıştırır fakat Baltacı Mehmet Paşa Yeniçerilere güvenemez ve kuşatmayı kaldırarak Rusları antlaşmaya zorlar. İki devlet arasında Prut Antlaşması imzalanır.

Prut Antlaşması Maddeleri

  • Azak Kalesi ve çevresi Osmanlı Devleti’ne bırakılacak. 
  • Ruslar, İstanbul’da daimi elçi bulunduramayacak. 
  • Rusya, Lehistan’ın iç işlerine karışmayacak. 
  • İsveç Kralı ülkesine rahatça geri dönecek.
  • Çar Petro ve ordusu serbest bırakılacak. 

Antlaşmanın Önemi

  • Bu antlaşmayla birlikte Osmanlı Devleti, kaybettiği toprakları geri kazanabileceğine inanmıştır. 

Osmanlı Devleti’nin mutlak avantajlı olduğu bir savaş sonrasında imzaladığı bu antlaşma, günümüzde dahi tartışılmaktadır. Balatacı Mehmet Paşa’nın Katherina‘ya aşık olduğu ve bu yüzden Rus ordusunu imha etmediğine dair iddialar olsa da bu iddialar asılsızdır. Fakat Rus tehdidini uzun yıllar ortadan kaldırmak varken tarihsel bir hataya imza atarak 200 yıl boyunca Ruslarla savaşmak mecburiyetinde kalmak da bu hatanın bir faturasıdır.

Daha önce burada sayısız antlaşmalardan söz etmiştik. Fakat Prut, Osmanlı Devleti’nin kazançlı olduğu halde eli boş döndüğü en büyük savaştır. Örneğin 1853-1856 Kırım Savaşı‘nda da Osmanlı Devleti kazanan taraftı fakat masada kaybetti. Ancak Prut, Kırım’dan daha büyük bir felakettir.

Nitekim Prut Savaşı’ndan sadece 25 yıl sonra 1736-1739 Osmanlı-Rus ve Avusturya Savaşı patlak vermiştir. Daha sonra Ruslarla sayısız savaşa girdik ve ne yazık ki çoğunu kaybettik. Prut, Ruslara karşı kazandığımız son ”önemli” savaştır.

Diğer Antlaşmalar için aşağıdaki linke tıklamanız yeterli

1533 İstanbul Antlaşması

1555 Amasya Antlaşması

1606 Zitvatorok Antlaşması

1612 Nasuhpaşa Antlaşması

1621 Hotin Antlaşması

1672 Bucaş Antlaşması

1699 Karlofça Antlaşması

1718 Pasarofça Antlaşması

1739 Belgrad Antlaşması

1774 Küçük Kaynarca Antlaşması

1800 El Ariş Antlaşması

1812 Bükreş Antlaşması

1829 Edirne Antlaşması

1833 Kütahya Antlaşması

1833 Hünkar İskelesi Antlaşması

1838 Balta Limanı Antlaşması

1856 Paris Antlaşması 

1878 Berlin Antlaşması

1909 Racconigi Anlaşması

1912 Uşi Antlaşması

1921 Afganistan ile Dostluk ve İşbirliği Antlaşması

1921 Batum Antlaşması

1921 Kars Antlaşması

1925 Locarno Antlaşması

1944 Yüzdeler Antlaşması

Sykes-Picot Antlaşması

 

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.