Osmanlı Tarihi

“Rüştiye”, “İdadi” ve “Sultani” Nedir?

Osmanlı Devletinde eğitim kurumları veya eğitim denildiğinde akla gelen ilk örneklerden bazıları rüştiye, idadi ve sultani gibi kelimelerdir. Zira bu okulların isimlerini birçok kaynakta veya kitapta görmek, şahit olmak mümkün. Peki rüştiye, idadi ve sultani nedir? Rüştiye, idadi ve sultaninin özellikleri nelerdir? Daha önceki yazılarımızda sıbyan mektebi, enderun mektebi ve medrese eğitimimden söz etmiştik. Bu yazımızda ise kısaca rüştiye, idadi ve sultaniden söz edeceğiz. 

Rüştiye Nedir? 

• İlki, Sultan II. Mahmut zamanında açılan ve askeri okullara öğrenci yetiştirmeye yönelik ortaokul düzeyindeki kurumlardır. 

• Sıbyan Mekteplerini bitiren çocuklar Şehadetname alır ve sınavsız olarak bu okula girerlerdi. 

İdadi Nedir? 

• Maarif Nizamnamesi gereğince açılan ve yüksekokullara öğrenci göndermek, ikamet ettikleri yörede imar çalışmalarında bulunabilecek bireyler için faaliyet gösteren “lise” düzeyindeki okullardır. 

• İdadiler, 1910 ile 1913 yılları arasında önce Sultani daha sonra da “lise” ismini aldılar. 

• İlk kız idadisi İstanbul’da 1911 yılında açıldı ve adı 1913 yılında İstanbul İnas Sultanisi daha sonra ise 1915 yılında Bezm-i Alem Sultanisi olmuştur. 

Sultani

• Fransızlar model alınarak açılan ve idadilerin üzerinde eğitim verem okullardır. 

• Sultaniler, Sultan Abdülaziz döneminde açılmıştır. 

Gerek Rüştiye gerek İdadi gerekse de Sultaniler özellikle Osmanlı Devleti’nin son zamanlarına damga vuran eğitim kurumları olmuştur. Osmanlı Devleti’nde başlayan yenileşme hareketleri eğitim kurumlarında da baş göstermiş ve bunun neticesinde ise pek çok sayıda eğitim kurumları açılmıştır.

Osmanlı Devleti’nde örgün eğitim kurumlarından olan rüştiye, idadi ve sultaniye giden öğrenciler en başta Sıbyan Mekteplerine giderler ve burada temel dini bilgileri öğrenirlerdi.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.