Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi

SALT I ve SALT II (Stratejik Silahları Sınırlandırma Anlaşmaları) Nedir?

SALT I ve SALT II, Yumuşama (Detant) Döneminin önemli sembolleri arasında yer alan, stratejik öneme sahip silahların sınırlandırılmasını öngören antlaşmalardır. İki kademeden oluşan bu anlaşalar, İngilizce kısaltmasından dolayı bu ismi almıştır. (İngilizce: The Strategic Arms Limitation Talks-SALT)

Peki SALT I ve SALAT II nedir? Önemi ve özellikleri nelerdir? SALT II (2) neden yürürlüğe girmemiştir? Daha önceki yazılarımızda Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi kategorimizde çeşitli konulara yer vermiştik. Bu yazımızda ise kısaca ‘SALT I ve SALT II Anlaşmalarından söz edeceğiz.

SALT I ve SALT II Nedir? 

Nükleer silahlar başta olmak üzere stratejik öneme sahip, kitle imha silahların sınırlandırılmasını öngören ve Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği arasında imzalanan bir anlaşmadır. SALT I ve SALT II Anlaşmalarının ortaya çıkmasında yine iki ülke arasındaki Küba Buhranı‘nın etkisi vardır.

Sovyetler’in Amerika’ya karşı üstünlük kurmak için uydu devleti olan Küba’ya tüm dünyadan habersiz istikameti Amerika’ya çevrili füzeler yerleştirmişti. Bunun üzerine ABD Başkanı Kennedy, Sovyet lideri Kruşçev’den füzeleri kaldırmasını istemiş, bu durum iki süper gücü, tüm dünyayı derinden etkileyecek bir nükleer savaşın eşiğine getirmişti. İki devlet, böyle bir durumun yaşanmaması için masaya oturmuş ve taraflar arasında stratejik silahların sınırlanmasını öngören SALT I ve SALT II Anlaşmaları imzalanmıştır. Fakat bu anlaşma zamana yayılmıştır.

Richard Nixon ve Brejnev

Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği arasında 1969 yılında Helsinki’de SALT I (Stratejik Silahların Sınırlandırma Görüşmeleri) yapılmış ve belge 1972 senesinde Rusya’nın başkenti Moskova’da ABD Başkanı Nixon ile SSCB Komünist Parti Gnel Sekreteri Brejnev arasında imzalanmıştır. Bu anlaşmayla sorunların barışçıl yollarla çözülmesi süreci başlamıştır. Ayrıca bu belgelerim imzalanması, Yumuşama (Detant) Dönemi‘nin en önemli olaylarından biri olmuştur.

Jimmy Carter ve Brejnev

1979 senesinde Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Jimmy Carter ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Komünist Parti Genel Sekreteri Brejnev arasında bu kez Avusturya’nın başkenti Viyana’da SALT II Antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşma ise uzun menzilli nükleer silahlar sınırlandırılmıştır.

SALT II Anlaşması, Sovyetler Birliği’nin 1979 senesinde Afganistan’ı işgal etmesi üzere ABD Kongresi tarafından onaylanmamıştır.

Taliban ve Sovyetler’in İşgali Öncesi Afganistan


Kaynakça:

  • https://tr.wikipedia.org/wiki/Stratejik_Silahlar%C4%B1n_S%C4%B1n%C4%B1rland%C4%B1r%C4%B1lmas%C4%B1_G%C3%B6r%C3%BC%C5%9Fmeleri

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.