Sosyal Devletin Amaç ve Araçları Nelerdir?

Sosyal devlet, çalışma koşullarının iyileştirilmesi, sosyal güvenliğin sağlanması, istihdamın artırılması, milli gelirin artırılması, işsizliğin azaltılması, fırsat eşitliğinin sağlanması gibi unsurları gerçekleştirme amacı taşır. Peki sosyal devlet nedir? Sosyal devletin araçları ve amaçları nelerdir?

Sosyal Devlet Nedir?

Sosyal devlet, devletin toplumsal barış ve adaleti gerçekleştirmek için sosyoekonomik yaşama etkin müdahalesini öngören bir devlet anlayışıdır.

Sosyal Devletin Araçları

1-) Vergi Adaleti

Herkesin mali gücüne göre vergi ödemesi sosyal devletin önemli araçlarından biridir.

2-) Kamulaştırma

Özel mülkiyet kapsamı altında bulunan bir taşınmazın, taşınmazın sahibi kişinin isteği dışında ve ancak belirli bir bedel karşılığında, kamu mülkiyetine geçirilme işlemidir.

3-) Devletleştirme

Kamu hizmeti özelliği olan özel girişimlerin kamu yararının zorunlu kıldığı şartlarda devlete aktarılmasına yönelik işlemlere verilen genel isimdir. Rusya ve İran’da görülen uygulamalar (Toprak Reformu gibi) buna örnek olarak gösterilebilir.

4-) Planlama

Toplumun ekonomik kaynaklarının ekonomik kalkınmayı gerçekleştirmek maksadıyla bilimsel ve akılcı kullanılmasını sağlamaya yönelik düzenlenmesine verilen isimdir. Devlet Planlama Teşkilatı buna örnek olarak gösterilebilir.

5-) Sosyal Haklar

Sosyal adaleti sağlamaya yönelik; sosyal eşitsizlikleri gidermek, toplum içinde ekonomik bakımdan zayıf olan sınıf ve grupları koruma/kollamaya yönelik haklara verilen isimdir. Dernek kurma hakkı gibi.

Sosyal Devletin Amaçları

1-) Emek sermaye dengesi,
2-) İnsani bir yaşam için tedbirler alınması,
3-) Sosyal güvenliğin sağlanması,
4-) İşsizliğin azaltılması,
5-) Fırsat eşitliğinin sağlanması,
6-) Milli gelirin adaletli bir şekilde dağıtılması,
7-) Sosyal adaletin sağlanması.

Not: Sosyal devlet ilkesi, Anayasa hukukumuza 1961 Anayasası ile girmiştir. 1982 Anayasası’nda da Cumhuriyetin özellikleri arasında yer almış ve ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.