Spin Doctor Nedir? Kime Denir?
Spin doctor nedir ve kime denir? İngilizcede yer değiştirmek ve çevirmek anlamlarına gelen ”spin” kelimesi ile ”doctor(s)” kelimelerinin birleşmesi ile oluşan spin doctor, özellikle halkla ilişkiler ve iletişim bilimlerinde kullanılan bir kavramdır.
Siyasetçilerin kamuoyunda gündemi değiştirmek için kendilerine yakın olan medya çalışanlarını ya da özel olarak yanlarında bulundukları halkla ilişkiler profesyonellerini kullanırlar. Söz konusu bu medya çalışanları ve halkla ilişkiler profesyonelleri, siyasette gündemi belirleyen veya gündeme yön veren isimlerdir. İsim ve kimlikleri gizli olan bu kişiler, menfaatler doğrultusunda bir bölgenin, ülkenin ya da dünyanın gündemi değiştirebilirler.
Spin doctor’lar, Türkçedeki ”cambaza bak” deyiminin örneğini teşkil ederler. Gündemi fazlaca meşgul edecek bir gelişmeyi gizlemek ya da halktaki tepkiyi en aza indirgemek için gündeme başka bir konu atar ve dikkatleri o ”madde” üzerine çekerler. Bu sayede asıl tartışılması gereken mesele tartışılmaz ve gündeme gelmez.
Demokratik bir medya-toplum ilişkisinin olduğu devletlerde, hükumetler bu konuda daha hassas çalışma yaparlar. Zira medya, topluma karşı sorumludur. Demokratik bir medya-toplum ilişkisinin olmadığı toplumlarda ise devletler bu konu üzerinde fazlaca durmaz. Çünkü bu toplumlarda medya devletin kontrolü altındadır ve medya kendini halka karşı sorumlu hissetmez.
Başkanın Adamları (Wag the Dog) filminde de Amerika’nın gündemi değiştirmek için Arnavutluk’a savaş açması ve spin doctor’ların medya üzerinden gerçek bir savaş algısını yaratması, bu konuya örnek olarak gösterilebilir.
Ülke içindeki siyasi, ekonomik ve diğer pek çok önemli mesele ”spin doctorlar” ile halkın gözünden uzaklaştırılır ve böylece halk, konuşmadığı ve tartışmadığı bir konuyu önemsemez. Bu da devleti yönetenlerin işlerini daha kolay yapmasıdır.
Günümüzde gerek sosyal medyada gerekse televizyon kanallarında gördüklerimizin hemen hemen hepsi birer yanılsama ve illüzyondan ibaret. Ülkemiz için konuşursak kanallarda gördüklerimiz ve gazetelerde okuduğumuz çoğu haber, bir başkasının bilmemizi istediği haberler esasen.
Halkın algısını değiştiren ve hedef saptırmak konusunda profesyonel olan ‘spin doctorlar‘, iktidarın halk üzerindeki hegemonyasını sürdürmek için gerekli olan kişilerdir. İktidarlar, bunu bazı kişilerin üzerinden yaparlar. Örneğin Roma İmparatorluğu döneminde halkın bilgi alması için şehir duvarlarına asılan ‘acta diurna‘ ve ‘acta publica‘ isimli belgeler, önemli bir olay yaşandığı sırada ya ortadan kaldırılır ya da kozmik bilgiler içeren belgeler duvarlara asılmazdı.
