BiyografiSiyaset

Tarık Zafer Tunaya Kimdir? Eserleri ve Kişiliği

Prof. Dr. Tarık Zafer Tunaya, Anayasa Hukuku Profesörü, siyaset bilimcisi. 

1916 yılında İstanbul’da doğdu. 1936 yılında Saint Benoit Fransız Lisesinden mezun oldu. Sonrasında devam ettiği İstanbul Üniversitesi Hukuk fakültesinden da 1940 yılında mezun oldu. Aynı yıl, mezun olduğu fakültede öğrenimine devam ederek 1942 yılında akademisyen olan Tunaya, 1946 yılında “Müessese Teorisinde Fikir Unsuru ve Bazı Hususiyetleri” konulu teziyle doktor oldu. 

Yine aynı fakültede 1950 yılında; “Amme Hukukumuz Bakımından İkinci Meşrutiyet’in Fikir Cereyanları” çalışmasıyla Umumi Amme Kürsüsünde doçentliğe yükseldi. Bilimsel araştırmalar için yurt dışına gitti. 1959 yılında ise Anayasa Profesörü oldu. Yine bu dönemde çıkardığı ‘’Türkiye’de Siyasal Partiler’’ kitabı bir başyapıt olarak kabul edilir. Tunaya sadece kendi fakültesinde değil, İktisat Fakültesi ve Gazetecilik Enstitüsü’nde dersler vererek, öğrenciler arasında sevilen bir hoca konumuna gelmişti.  1953-1954 yıllarında meclisin görevlendirmesiyle, Avrupa ve Amerika’da mesleki incelemeler yaptı. Tunaya 1960 Askeri Darbesini desteklemesine ve komisyonda yer almasına karşın, MBK başkanı Sıddık Sami Onar ile yaşadığı anlaşmazlık neticesinde görevinden alındı. Milli Birlik Komitesinin 27 Ekim 1960 yılında 147 profesör ve öğretim üyesini meslekten ihraç etmesiyle Paris’te NATO’ da göreve gönderildi.  1961 Anayasasını hazırlamasında faal görev aldı. 28 Mart 1962’de çıkarılan yasa ile üniversiteye dönme olanağı bulmuştur. Yine uzun süre Türkiye Devrim Ocaklarında Genel Başkanlık yaptı.

Zafer Toprak bir makalesinde Tunayayı şöyle açıklıyor;
Tarık Zafer’i okumak bir anlamda dünü yaşamak, çağı duymak. Bilginin özümlenmesi, yazarla bütünleşmesi, soyut yazının gerçeği yansıtması, yaşaması; tüm bu vasıfları Tarık Zafer’in üslübunda egemen.
Tarih bilinci olmaksızın Cumhuriyeti savunmak güç. Cumhuriyet’i savunmadan demokrat olmak ise Türkiye koşullarında olanaksız. Osmanlı mirasını ölçüp  biçmeden, eleştirmeden Cumhuriyet’in getirdiği, ve varsa götürdüğünü, bilmek zor. Tarık Zafer’i işte diğer Atatürkçülerden farklı kılan nokta bu… Cumhuriyetçi, demokrat, eleştriden yana bir kişilik. Sağduyulu, hoşgörülü, uzlaştırıcı bir bakış…
Tarih bilinciyle düne bakabilen, bugünü anlayan ve yarını gören bir bilge kişi; bir  bilim adamı Tarık Zafer Tunaya.


1965 yılında Kimya Yüksek Mühendisi Melahat Başoğlu ile hayatını birleştirdi. Eşi Melahat Hanım, Tunaya’yı şöyle anlatır; 

“Tarık dostlarını, arkadaşlarını, öğrencilerini çok severdi. Zaman zaman onları ağırlamaktan mutluluk duyardı. Sonraları ise her Çarşamba gelirler ve genel mevzuları konuştukları ilmi münakaşalarda bulunurlardı.”

Aile dostu Tarhan Erdem ise;

Gerçeğe karşı saygısı, Tarık Bey’de gördüğüm en önemli meziyet. Siyasi hayatımızın bir sayımını yapmış, Jön Türklerden günümüze kadar olan zamanı değerlendirmiştir. Bununla birlikte hiçbir ön yargısı olmamıştır. Yargılarını ve inançlarını çalışmalarını yansıtmamıştır. 

Kaynaklar Tunaya’nın 12 Eylül 1980 darbesiyle görevden alındığını yazmaktadır. Fakat eşi ile verilen bir belgeselinde 83 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrıldığı vurgulanmıştır.   Tunaya 29 Ocak 1991 yılında İstanbul’da vefat etmiştir. 

İstanbul üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nin kurucusu ve dekanı. Hukukçu, yazar düşünce adamı. Tarık Zafer Tunaya demokrat eleştiriden yana olan bir düşünür, kişi hak ve özgürlüklerini savunan, tarihi siyasetle harmanlayıp insan önüne getiren bir şahsiyet. Yine yaşadığı yıllarda görme yetisinde bozukluk olmasına rağmen desen çalışmalarına ara vermemiş ve 53 yıl çizdiklerini sergiler ile taçlandırmıştır.

Amme Hukukumuz Bakımından İkinci Meşrutiyetin Fikir Cereyanları, 1948.

Türkiye’de Siyasi Partiler 1859-1952, 1952.

Hürriyetin İlanı, 1959.

Türkiye’nin Siyasi hayatında Batılılaşma Hareketleri, 1960.

İslamcılık Cereyanı, 1962.

Devrim Hareketleri İçinde Atatürk ve Atatürkçülük, 1964.

Siyasi Müesseseler ve Anayasa Hukuku, 1964.

Türkiye’nin Siyasi Gelişmeleri, 1970.

Türkiye’de Siyasal Partiler, 3 cilt, 1984, 1986, 1989.

İnsan Derisiyle Kaplı Anayasa, 1979.

Medeniyetin Bekleme Odasında, 1989.

wikipedia


Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.