Eleştiri

Ulan Öküz Anadolulu!

“Ulan öküz anadolulu; sizin milliyetçilikle, komünizm ile ne işiniz var? Milliyetçilik lazımsa bunu biz yaparız. Komünizm gerekirse onu da biz getiririz. sizin iki vazifeniz var: Birincisi çiftçilik yapıp mahsul yetiştirmek. İkincisi askere çağırdığımızda askere gelmek”

Dönemin Cumhuriyet Halk Partisi yönetimde Ankara Valisi olan Nevzat Tandoğan tarafından söylenen bu sözler, Osman Yüksel Serdengeçti’ye ithafen söylenmiştir. 

Ankara Valisi olan Nevzat Tandoğan, daha sonra yanındaki görevlilere dönerek:

– Alın bu iti götürün

Emrini verir. Dönemin Ankara Valisi tarafından söylenen bu sözler günümüzde hala tartışmaya açıktır. Cumhuriyet Halk Partisinin tek parti zihniyetinde gerçekleşen olaylara karşı akıllarda hep bir soru işareti bırakmıştır. 

Bu diyaloglar, Mehmet Aydın’ın “Gölgedeki Adam” adlı kitabında geçer. Kitabın 123. sayfasında söz konusu diyaloğu bulmak mümkün. 

Halkı küçümseyen ve bu ülkeye demokrasiyi getiren Mustafa Kemal Atatürk’ün kurduğu partinin ilkelerine ters düşen bu cümlede hemen her kelime, bir skandal. 

Ulan öküz Anadolulu. Çiftçi köylünün efendisidir sözünü söyleyen Atatürk’e ne kadar büyük bir hakaret. 

Dağdaki çobanla benim oyum bir mi? zihniyeti ile hemen hemen aynı doğrultuda bir sözdür bu. Demokrasi, çok seslilik demektir. Herkesin yönetimde söz sahibi olmasıdır. Devleti yönetenler sadece aristokrat olamaz öyle değil mi? Eğer demokrasi ile yönetilen bir ülkeyseniz. 

Günümüzde “köylü” sözünün anlamı hayli genişledi ve daha kötü bir anlama sahip oldu. Bunda hiç şüphesiz “temsil” konusu ön plandaydı. Köylü de milleti temsil eder. Eğer ülke içinde bir kişi “vatandaş” olarak sayılıyor ve diğer insanlarla aynı hakları paylaşıyorsa “temsil etme” hakkı, yönetimde söz sahibi olma hakkı vardır.

Nitekim Ankara’da bulunan “Tandoğan Meydanı” ismi değiştirilerek “Anadolu Meydanı” oldu. Bunda yukarıda geçen diyalog elbette önemli oldu. Ve tabi Cumhuriyet Halk Partisinin tüm izlerini silmek ve Cumhuriyetin miraslarını yok etmek de etkili oldu. 

Velhasıl yanlış ve talihsiz bir söylem. Zamanında söylenen bu söz, bugün birileri tarafından “koz” olarak kullanılıyor. 

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.