Zahid Bizi Tan Eyleme Nedir? Neyi Anlatıyor? Kime Ait?

Erkan Oğur ve İsmail Hakkı Demircioğlu’nun yorumu ile bilinen ve Muhteşem Yüzyıl isimli televizyon dizisinde de yer alması nedeniyle popülerliği artan “Zahid bizi tan eyleme” türküsü/nefesi neyi anlatıyor? Kime ait?

Zahid Bizi Tan Eyleme Sözleri

Zahid Bizi Tan Eyleme
Hak İsmin Okur Dilimiz
Sakın Efsane Söyleme
Hazret’e Varır Yolumuz

Sayılmayız Parmağ İle
Tükenmeyiz Kırmağ İle
Taşramızdan Sormağ İle
Kimse Bilmez Ahvalimiz

Erenler Yolun Güderiz
Çekilip Hakk’a Gideriz
Gaza-Yı Ekber Ederiz
İmam Ali’dir Ulumuz

Erenlerin Çoktur Yolu
Cümlesine Dedik Beli
Gören Bizi Sanır Deli
Usludan Yeğdir Delimiz

Tevhid Eden Deli Olmaz
Allah Deyen Mahrum Kalmaz
Her Seher Açılır Solmaz
Bahara Erer Gülümüz

Muhyi Sana Olan Himmet
Aşık İsen Cana Minnet
Elif Allah Mim Muhammed
Kisvemizdir Dalımız

Zahid Bizi Tan Eyleme Neyi Hangi Olayı Anlatır?

Abdullah Gökpınarlı’nın yazmış olduğu ”Melamilik ve Melamiler” adlı eserde sözleri Muhyi’ye ait olan bu eserin Hamzevilerin zincirlerle bağlı olarak Tuzla deresine atılmak üzere götürüldükleri sırada hep beraber okudukları rivayet edilmektedir.

Eser, Muhyi olarak da bilinen Bezcizade Mehmet Muhyiddin tarafından kaleme alınmıştır ve Bektaşi nefesi olarak geçmektedir. Eserde hemfikir olunan ortak nokta dini inançları dolayısıyla eleştirilen ve ehl-i sünnet olduğu için idam edilecek olan Hamzevilerin ölüme giderken söyledikleri bir yapıt oluşudur.

Zahid Bizi Tan Eyleme “Ne” Anlatır?

Eser, bir inanç farklılığı nedeniyle idam edilen tarikat mensuplarının kendilerini öldürecek olanlara karşı bir ”sitem” içerir.

Zahid Bizi Tan Eyleme Nedir? (Türü)

Zahid bizi tan eyleme, bir nefes, deme, ilahi, ağıt veya türkü olarak değerlendirilebilir. Fakat tasavvufi bir yönü olduğundan dolayı “türkü” olarak adlandırılmaması gerekir.

Zahid Bizi Tan Eyleme Ne Demek?

Eserde temel olarak ”Zahid” yani Allah korkusu taşıyan kişi bizi ”tan eyleme” yani ayıplama, kınama denilmektedir. ”Sakın efsane söyleme” sözü olmayan şeylerle bizi suçlama anlamına gelirken ”hazrete varır sözümüz” ise biz de Allah yolundayız anlamına gelir.

Ey allah korkusu taşıyan kişi! bizi ayıplama.
Bizim de dilimiz allah der.
Olmayan şeylerle bizi suçlama, sakın!
Bizim de yolumuz allaha varır.

Zahit bizi tan eyleme nefesi, İstanbul’un fethinin 565. yıldönümü nedeniyle Cumhurbaşkanlığı tarafından hazırlanan bir videoda da yer almıştır. İstanbul’un fethinin 565. yıl dönümü münasebetiyle hazırlanan o video: