Hipoksi Nedir? Neden Ortaya Çıkar? Nasıl Ölçülür?

İngilizce hypo (düşüklüğü gösteren ön ek) ve oxia (oksijen) kelimelerinin birleşmesi ile oluşan Hipoksi kelimesi, oksijen düşüklüğü anlamına gelir.
Aerobik solunumun durduğu ve metabolizmanın anaerobik şekilde devam ettiği nokta olarak tanımlanan hipoksi; huzursuzluk, zihin bulanıklığı, göğüs ağrısı, ciddi nefes darlığı gibi belirtilerle kendini gösterir.
▪ Hipoksi çoğunlukla kan dolaşımı sistemi ve solunum sistemi sorunları yaratan hastalıklar nedeniyle ortaya çıkar. Konjestif kalp yetmezliği, konjenital kalp sorunları, zatürre, bronşit, astım, kronik obstrüktif kalp hastalığı, akciğer ödemi, amfizem, pulmoner emboli, pulmoner hipertansiyon, pulmoner fibröz, uyku apnesi, siyanür zehirlenmesi ve felç, hipoksiye yol açabilen sebeplerdir.
▪ Hipoksi şüphesi nedeniyle uzman hekime başvurulduğunda bazı testler yapılır. Fiziksel muayene: Kalp ve akciğer çalışmasının yanında cilt, tırnak ve dudak rengine
bakılır.

• Tam kan sayımı: Kansızlık ve enfeksiyon gibi durumlarla ilgili bilgi edinmek için tam kan sayımı sonuçlarına bakılır.
• Nabız oksimetresi: Kandaki oksijen miktarını öğrenmek için satürasyon probu ile ölçüm yapılır.
• Arteriyel kan gazı testi: Oksijen seviyesine dair bilgi almak için kol ya da kasıktan kan alınır ve incelenir. Vücuttaki oksijen miktarı 80 mm/HG’nın altında olduğunda hipoksiden şüphelenilir. Eğer bu değer 60 mm/HG’nın altında ise yoğun hipoksi olarak kabul edilir.
• Solunum fonksiyon testi: Akciğerin çalışma verimini ölçmek için spirometre cihazına üfleme yapılır.
• 6 dakikalık yürüme testi: 6 dakika boyunca düz bir zeminde yürüme yapılır. Yürüme hızı ve verimi incelenerek kalp ve akciğer sağlığına dair bilgi edinilir.

Hipoksinin yönetimi üç temel yaklaşım gerektirir: hava yolu açıklığının sağlanması, inspire edilen havadaki oksijen miktarının artırılması ve difüzyon kapasitesinin
iyileştirilmesi.
▪ Tedavi için uygulanan yöntemler şu şekildedir: 1) Astım veya farklı akciğer hastalıkları için inhale steroidler 2) Akciğerdeki fazla sıvıyı azaltmak için diüretik ilaçlar, 3) uyku apnesi varsa pozitif hava yolu basınç maskesi. 4) Ani başlayan hipoksilerde acil müdahelede hastanede mekanik ventilasyon kullanımı.