İnkılap Tarihi

24 Nisan Önergesi (Meclis Açılış Kararları) Nedir? Maddeleri Nelerdir?

23 Nisan 1920’de I. TBMM açılmış ve Meclis’in ilk gününde geçici başkan sıfatı ile Meclis’in en yaşlı üyesi olan Sinop vekili Şerif Bey bir konuşma yapmış ve ardından Meclis’in 24 Nisan 1920 tarihli toplantısında Meclis Başkanı seçilen Mustafa Kemal, hükümetin bir an önce kurulması gerektiğine dair bir önerge vermiştir. Önerge sadece hükümetin bir an önce kurulması yönünde olmamış, aynı zamanda Meclis’in işleyişine dair bazı düzenlemeler de önerge maddelerine eklemiştir. Peki 24 Nisan Önergesi (Meclis Açılış Kararları) Nedir?

Karar 1: Hükümet kurmak zorunludur.
Açıklama: Bu kararla birlikte İstanbul Hükümeti yok sayılmıştır.

Karar 2: Geçici kadıyla da olsa Osmanlı idaresinin altındaki bir hükümet başkanı tanımak veya padişah vekili atamak doğru değildir.

Açıklama: Bu kararla Meclis’in sürekliliği ilkesi belirtilmiş ve aynı zamanda Meclis’in aldığı birtakım karar ve uygulamalarda belirli bir otorite altında olmadan, özgürce hareket etmesi sağlanmak istenmiştir.

Karar 3: Meclis’te ülkenin çeşitli yörelerinden gelen delegelerin ulusal iradeyi temsil ettiği göz önüne alınmalı ve bu ilke olarak benimsenmeli. Büyük Millet Meclisi’nin üzerinde bir güç daha yoktur.

Açıklama: İstanbul Hükümeti ve Saltanat makamı, yok hükmünde değerlendirilmiştir. Meclis’in üstünlüğü ilkesi vurgulanmıştır.

Karar 4: Türkiye Büyük Millet Meclisi, yasama ve yürütme yetkisini kendisinde toplamıştır.

Açıklama: Bu madde ile Meclis’in olağanüstü yetkilere sahip olduğu vurgulanmıştır. Uygulanan politikaların kısa vadede sonuç vermesi için “Güçler Birliği” ilkesi benimsenmiştir.

Karar 5: Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından seçilecek bir kurul hükümet işlerine bakar. Meclis Başkanı ise bu kurulun doğal olarak başkanıdır.

Açıklama: Meclis Hükümeti sisteminin benimsendiği belirtilmiştir.

Karar 6: Padişah ve Halife’nin durumu, itilaf devletlerinin baskısından kurtulduğu zaman, Meclis’in düzenleyeceği yasaya göre belirtilecektir.

Açıklama: Birlik ve beraberliğin sağlanması ve mücadeleye İstanbul Hükümeti ve saltanat yanlılarının da dahil edilmesi amaçlanmıştır. Bu madde, ileride rejimin de değişeceğine dair bir işarettir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.