Psikoloji

IQ Testi Nedir?

“Zekâ; insanın düşünme, akıl yürütme, objektif gerçekleri yargılama, algılama ve sonuç çıkarma yeteneklerinin tamamı” dır. Kısaca zekâ, gündelik yaşamda bilgileri kullanabilmektir. Zekâ, bireyler arasında farklılık gösteren somut bir olgudur. Bu cümlelerde de gördüğünüz gibi zekâyı birçok açıdan tanımlamak mümkündür. Zekâ bir adaptasyon sürecidir. Başka bir tanıma baktığımızda ise testlerin ölçümlendiği şeydir. 

Birçok ölçüm aracı bulunmakla birlikte iq testi bir zekâ ölçüm aracı değildir. Zekâ; bir test ile ölçümlenemeyecekkadar karmaşık bir yapıya sahiptir.

IQ Testi ve Zekâ Testlerinin Tarihi

Zekâ testlerinin ilk olarak Çin’de; hükümdarların hizmetçi alımında kullanıldığı bilinmektedir. Daha sonraları Mısır’da benzeri yöntemlerle hükümdar ve yönetici alımında kullanılmaya başlandığı bilinmektedir. IQ testlerinde farklı yaş gruplarındaki bireylerin ortalama başarısı alınıp uygulanmaya çalışılmıştır. İlk olarak çocuklarda uygulanan iq testlerinde ebeveynlerin neredeyse tamamı çocuklarının test sonuçlarının olumlu çıkmasını istemektedir. 

IQ testinden çıkan sonucu ebeveynlerden kimisi çocuklarının okul başarısından, kimisi sosyal aktifliğinden, kimisi sanat ile uğramasından kaynaklandığını dile getirmektedir. Ancak bu ilgi alanlarının iq testlerinin sonucu olmasında çok az göstergesi olduğu kabul edilebilir. Mutlak olarak iq testleri bu saydıklarımızdan daha fazlasıdır. IQ seviyesi çocukların hayatlarını kolaylaştırır. Algılama, soyut düşünme, soyut zekâ gibi pek çok yetenekten oluşmaktadır. IQ testleri çocukların test yetenekleri, nasıl çözümleme yapacakları gibi alternatiflerde başarı seviyesine ulaşabilmesinin göstergesidir. 

Ebeveynler iq testlerini doğru anlamalıdır. Bebeklerin beyinleri çok çabuk kavrar ve algılama düzeyleri yüksektir. Yeni doğan bir bebeğin beyni inanılmaz bir biçimde çalışır ve aynı hızla gereksiz nöronları imha etme işlevini de yapar. Üç yaşına kadar çocukların beyinleri maksimum kapasiteye sahiptir. Çocuğun beyni birçok nöronu sentezleyerek organize olmuş bir sistem yaratır ve kullanılmayan bağlantıları da aynı anda imha etmeye başlar. Bu sırada çevresel etkiler de işin içine girerek daha fazla nöron bağlantısının korunmasını sağlayabilmektedir. Bu ise kapasite artışı anlamına gelir ve IQ seviyesini doğrudan etkileyebilmektedir. Bu üç yılın anne ve baba tarafından çok iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu, çocuğun yaşamına yapılan bir yatırımdır aslında. Çünkü IQ testi sonucu çıkan seviye çocuğun eğitim, sosyal ve bunun gibi birçok alanını etkileyebilmektedir. Zekâ testleri bireyin güçlü ve zayıf yönlerini de göstermekte oldukça etkilidir. Araştırmacılar, zekânın yapısına dair birçok veri toplamıştır. Biz de birkaç zekâ testinin çeşitlerine yer verelim.

Zekâ Testleri 

zeka testleri ve iq testleri

Bireysel olarak uygulanan zekâ testleri: Bu testlerin yapısında bireyin yapılan teste hâkim olması beklentisi vardır. Bu testin yapılması esnasında testi veren ile alan bireyin yüz yüze bulunması gerekmektedir. Bu durumda test yapılan ve veren kişinin jest ve mimikleri de önemlidir.

Stanford –Binet ZekâTesti: Öğretmenlerden bilgi toplanarak öğrencilere değişik test maddeleri uygulanarak öğrencilerin zihinsel yetenekleri değerlendirilir. Bu testle günümüzde uygulanan zekâ testlerinin örneğini oluşturulur. Zekânın altı özellik içerdiğini varsayar.

Westler Zekâ Ölçeği: Kişisel zekâ testi olarak bilinmektedir. Zekâyı genel bir özellik olarak değerlendirir. Zekâyı oluşturan farklı boyutları ölçerek bir kaç tane alt dala ayrılır. Ayrıca bu ölçek sözel ve performans olarak iki de alt bölüme ayrılır. Her bölümde ise kolaydan zora doğru dizilmiş maddeler yer alır.

Çocuğunuza yaptırdığınız zeka testi sonucunda geliştirilmesi gereken alanlar olduğunu gördüyseniz MentalUP gibi dijital zeka oyunlarını deneyebilirsiniz. 

MentalUP’ı ücretsiz dene

Zekâ ölçekleri ilk başlarda sadece çocuklar için uygulanmaktaydı. Zamanla içeriğine daha zor sorular eklenerek yetişkinler için olanları da geliştirildi. Bu ölçeklerin içeriği genel anlamda yetişkinler için uygun değildi. Çoğu madde ilkokul çocuklarının hedef ve kazanımlarına yer verdiği için bu ölçekler yetişkinlerin zekâsını görünüş geçerliği açığından ölçmüyordu. Ayrıca bu ölçeklerde zaman kavramı yer aldığı için yaşlılar açısından dezavantaj oluşturuyordu. Günümüzde ise IQ testlerinin verimi ve performansı daha yüksektir ve güvenle kullanılmaktadır. 

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.