Kan Gazı Testi Nasıl Yapılır? Kan Gazı Testinde Neler Ölçülür?
Kan gazı testi genellikle bir atardamardan alınan kan örneğiyle yapılır. Atardamardan gelen kanda oksijen seviyeleri daha yüksektir. Testten önce aç veya tok olma zorunluluğu yoktur. Alınan örnek laboratuvara gönderilerek analiz edilir. Arteriyel kan gazı için alınan örnek 10 dakika içerisinde analiz edilmelidir. Kan Gazı testinde neler ölçülür?
- Oksijen İçeriği (O2CT): Kandaki oksijen miktarını ölçer.
- Hemoglobin: Kanda bulunan ve oksijeni hücrelere taşımakla görevli protein olan hemoglobinin miktarını ölçer.
- Oksijen Satürasyonu (O2Sat): Kandaki hemoglobinin ne kadarının oksijen taşıdığını ölçer.
- Kısmi Oksijen Basıncı (PaO2): Kanda çözünen oksijen basıncını ölçer. Oksijenin akciğerlerden kan dolaşımına geçişinin sağlıklı olup olmadığını anlamaya yardımcı olur.
- Kısmi Karbondioksit Basıncı (PaCO2): Kandaki karbondioksit miktarını ve karbondioksitin vücuttan ne kadar iyi atılabildiğini ölçer.
- pH: Kan pH seviyesi olarak da bilinir. Kandaki asit ve baz dengesini ölçer genellikle 7.35 ila 7.45 arasındadır. Bu değerlerin altındaki ölçümler kanın asidik olduğunu, üzerindeki ölçümlerse kanın fazla bazik olduğunu ifade eder.
- Bikarbonat (HCO3): Karbondioksitten oluşan temel bileşiğin miktarını belirlemek için ölçülür. pH ve kısmi karbondioksit basıncının değerleri kullanılarak hesaplanan ölçümdür. Kan gazı normal değerleri şu şekildedir:
- Arteriyel kan pH’ı: 7,35 ila 7,45
- Bikarbonat: litre başına 22 ila 28 mm
- Oksijen basıncı: 75 ila 100 mm Hg
- Karbondioksit basıncı: 38 ila 42 mm Hg
- Oksijen doygunluğu: yüzde 94 ila 100
Kan gazı testi sonucunda kandaki pH değeri 7,0’ın üzerinde olduğunda kan gazı yüksekliği görülür. Kan gazı yükselirse, kandaki oksijen düzeyinin düşer ve vücutta karbondioksit birikmesine neden olur. Nefes darlığı, solunum yetmezliği, akciğer sağlığı problemleri ve dolaşım bozuklukları gibi ciddi sağlık sorunlarının belirtileri ortaya çıkabilir. Bunun yanında halsizlik, baş dönmesi, mide bulantısı, hızlı kalp atışı gibi durumlar kan gazı yüksekliği belirtileridir.
*bu yazı çeşitli sağlık kuruluşlarının yayınlamış olduğu yazılardan derlenmiştir. solunum.org.tr, msdmanuals.com, memorial.com.