Sıfır Uranyum Zenginleştirme Ne Demek? İran Uranyum Zenginleştirme
Son aylarda giderek artan tartışmalardan biri olan ABD-İran gerilimi sonrasında daha fazla konuşulmaya başlanan ve müzakereler sırasında sıklıkla dile getirilen bir terim olan “sıfır zenginleştirme” ne demek? İran’ın uranyum zenginleştirmesi ne anlama geliyor? İran, topraklarında doğal olarak bulunan uranyumu kullanarak çeşitli alanlarda dönüştürmek ve bununla enerji elde etmesidir. İran tıp, tarım ve enerji gibi alanlarda araştırma reaktörleri için düşük seviyede zenginleştirilmiş uranyuma ihtiyaç duymaktadır.“Sıfır uranyum zenginleştirme” ifadesi ise nükleer müzakerelerde çok kritik ve tartışmalı bir terimi temsil etmektedir. Uranyum zenginleştirme, uranyumun içindeki U-235 izotopunun oranını artırma işlemidir. Bu işlem, nükleer enerji üretiminde de, nükleer silah yapımında da kritik bir adımdır. ABD bu noktada İran’ın üretimine tamamen sıfırlama girişimindedir. “Sıfır zenginleştirme”, İran’ın hiçbir düzeyde uranyum zenginleştirme faaliyeti yürütmemesi, yani bu süreci tamamen durdurması demektir. Bu, uranyumu sadece doğal haliyle tutmak anlamına gelmektedir. İran ise her zaman şu karşı argümanı sunmuştur: “Nükleer enerjiyi barışçıl amaçlarla kullanmak bizim egemen hakkımızdır. NPT (Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması) da bunu tanır.
- Doğal uranyum: %0.7 oranında U-235 içerir.
- Düşük zenginleştirilmiş uranyum (LEU): %3-5 → Nükleer enerji santrallerinde kullanılır.
- Yüksek zenginleştirilmiş uranyum (HEU): %20 üzeri → Araştırma reaktörleri, potansiyel silah hammaddesi.
- Silah kalitesinde uranyum: %90+ → Nükleer bomba üretilebilir.