Tuzun Kokması Ne Demek? Tuz Kokmuş Nedir?
Bugünlerde kullanımını birkaç alanda duyduğumuz bir kelimeden söz edelim: Tuzun kokması. Tuz nedir? Kokusuz, suda eriyen ve yemekleri tatlandırmak için kullanılan bir maddedir. Fakat burada anlatılmak istenen olay bambaşka. Türk edebiyatının önemli tabirlerinden biridir.
Tuzun Kokması Ne Demek?
İmkansız olanın gerçekleşmesi, olmaz denilenin olması ya da olmaması gereken bir şeyin olması anlamlarına gelir. Tuzun kokması tabiri birkaç alanda kullanılabilir. Fakat Ekşi Sözlükte de yer alan bir örnekten hareketle tabirin anlamına yakından bakalım:
Ocak 2005 Kurultayı öncesinde Deniz Baykal, Mustafa Sarıgül’ü kesin ihraç istemiyle disiplin kuruluna sevk etmiştir. Söylenenlere göre Mustafa Sarıgül, yüksek disiplin kurulunun bir üyesine 300.000 dolar rüşvet vermiş ve partiden ihraç edilmemesi yönünde karar verilmişti.
Deniz Baykal ise Kurultay sırasında şu sözleri söylemiştir: “Et kokarsa tuz var, tuz kokarsa ne var? tuz kokmuş, tuz!”.
Baykal’ın bu sözleri dönemin Sarıgül’den rüşvet aldığı iddia edilen yüksek disiplin kurulu üyesineydi. Bu olayda tabiri açıklamakta şu ifadeler kullanabiliriz:
“Etin kokmaması için tuz var. Yani suçu engellemek için iyi kötü bir yargı var. Yargıda bir yozlaşma olursa ne olur? Tuz kokar.
Tuzun kokması demek çivinin çıkması, hassas noktalarda düzenin bozulması anlamına gelir ki zaten tuz son aşamadır. Tuz, kusuru örtmek için vardır. Kusuru örtecek olanın da ortadan kalkması ile olay çok daha farklılaşır.
Bu deyimi bir de Erol Mütercimler kullanmıştır. İsmail Hakkı Karadayı’nın Çevik Bir’in emniyet ve askeriye içindeki FETÖ yapılanmasına ilişkin sözlerine “bana bunlarla gelmeyin. Biz onları kazanabiliriz” diye karşılık vermesine ilişkin olarak Mütercimler bu sözü kullanmıştır.
İmam cemaat örneği de bu sözü destekler. İman yaparsa cemaat ne yapmaz? Günümüzde birçok kurumdaki yozlaşma ve kara düzen hep birilerinin ekmeğine yağ sürecek cinsten ilerliyor. Bize göre yozlaşma ama diğerlerine kapı; rant kapısı.
