Bosna Hersek’in Kısaca Siyasi Tarihi II
Günümüzde Bosna Hersek devletinin bulunduğu topraklarda tarih boyunca çeşitli devletler hakimiyet kurmuştur. Bu durumun bir sonucu olarak bu bölgede çeşitli kimlikleri bulunan insan topluluklarının yaşadığı söylenebilir. Tarihe baktığımızda 15. yüzyılda Bosna Krallığı’nın ardından görülen Osmanlı hakimiyetiyle bölgede var olan Hıristiyan nüfusla birlikte Müslüman nüfusun da oluşmaya başladığı söylenebilir. Osmanlı’nın ardından 19. yüzyılda Avusturya- Macaristan İmparatorluğu bölgeye hâkim olmuştur. Bosna Hersek, daha sonra Yugoslav Krallığı’nın ve II. Dünya Savaşı sonrası dönemde de Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin bir parçası olmuştur. Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti; Sırbistan, Hırvatistan, Kuzey Makedonya, Karadağ, Slovenya ve Bosna Hersek olarak ayrılan cumhuriyetlerden oluşmaktadır Yugoslavya’nın dağılma sürecinin sonucunda farklı egemen devletler ortaya çıkmıştır. Bosna Hersek de bunlardan biridir.
Yugoslavya’dan Hırvatistan ve Slovenya’nın ayrılmasının ardından 1992 yılına gelindiğinde Bosna Hersek’te yapılan referandumla bağımsızlık ilan edilmiştir. Bosna Hersek nüfusunun Sırp, Hırvat ve Boşnak olarak ayrılan üç ana gruptan oluşması ülkede günümüzde de devam eden problemlerin yaşanmasına sebep olmuştur. Öncelikle bağımsızlığın ilan edildiği tarihte Yugoslavya’da Sırp egemenliğinin görüldüğünü söylemek mümkündür. Bosna Hersek’in bağımsızlık ilanının ardından Yugoslavya lideri Miloseviç emriyle Sırp ordusu Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’ya saldırmıştır. 1992- 1995 tarihleri arasından Bosna Savaşı olarak adlandırılan, Sırplar tarafından Bosnalılara yönelik soykırım nitelikleri gösteren olaylar yaşanmıştır. Birçok insanın ölümüne sebep olan bu savaşı durdurmak adına uluslararası otoriteler arabuluculuğunda 1995’te ABD’de Sırp, Hırvat ve Boşnak liderler arasında barış amacıyla bir görüşme yapılmıştır. 14 Aralık 1995’te Fransa’nın başkenti Paris’te Bosna Hersek Cumhurbaşkanı Aliya İzetbegovic, Sırbistan Cumhurbaşkanı Slobodan Milosevic ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Franjo Tudjman tarafından imzalanan Dayton’un ardından silahlı çatışmalar durmuştur, Bosna Hersek Cumhuriyeti kurulmuştur. Dayton, kurulan bu yeni devletin niteliklerini belirleyen bir anlaşmadır.