En Kaliteli Kömür Türü Hangisidir? Neden?
En geniş tabirle kömürler, bitki ve hayvan kalıntılarının tabakalar halinde birikmesiyle oluşur. Bunlardan en çok bilinenleri ise turba, linyit, taş kömürü ve antrasittir. Peki içlerinden hangisi diğerlerine göre daha kalitelidir?
Kömürün kalitesini içindeki karbon oranı belirlemektedir. Bu çerçevede yukarıda ismi geçen kömür türlerinin özelliklerini ve içerdiği karbon miktarlarını en değersizden en değerliye doğru göreceksiniz.
Turba
Çok az kömürleşen bitki atıklarına “turba” adı verilir. Karbon oranı en fazla %55-60 olan turbaların nem oranı da %75’ten fazladır. Turbalar, maden kömürü oluşmasının ilk safhasını temsil etmektedir.
Linyitler
Turba kömür türünden daha fazla kömürleşmiş bitki atıklarından meydana gelen kömürlere “linyit” adı verilir. Karbon oranı %60-77 arasında olan linyitlerin 1000-5000 kalorilik ısı güçleri vardır. Ülkemizde çıkarılan linyitlerin karbon oranının düşük olmasından dolayı bu kömür türü daha çok termik santrallerde kullanılmaktadır.
Taş Kömürü
Linyit kömürüne oranla daha eski jeolojik zamanda meydana gelen taşlara “taş kömürü” adı verilir. Genellikle %84-90’a varan karbon oranına ve %10’dan az nem oranına sahiptir. Taş kömürünün 7000-8650 kalori kadar ısı güçleri vardır.
Antrasit
Antrasit, kömürleşmenin en ileri safhasını temsil eder. Yaklaşık %93-95 oranında karbona sahip olan antrasit, %10’dan az neme sahiptir. Antrasit, hemen hemen alevsiz ve dumansız yanmaktadır.
Püf Nokta
Bitki atıkları bir araya gelerek kömürleri oluşturur. Kömürler arasında en eski olanı antrasittir:
– Paleozoik somlarında taş kömürü
– Tersiyerde linyit
– Kuvaternerde turba oluşmuştur.
Öte yandan eskiden yeniye doğru kömür türlerinin içerisindeki karbon oranı da azalır.
