İslamda Mehirin Önemi
İslam dininde aile hukuku konusunda âlimlerin görüş birliği ile kabul ettikleri evlenmenin ön koşulu olarak sunulan mehir konusunu bugünkü yazımızda ele alacağız.
Mehir; erkeğin evlenirken kadına verdiği veya vermeyi taahhüt ettiği malî değeri olan bir şeydir.
Yine mehir, sadûk, nıhle, farîza, ecr, hıbâ, ukr, alâik, tavl ve nikah kelimeleri de mehir anlamında kullanılır.
Mehirin aslında farklı toplumlarda da yer aldığı görülmektedir. Fakat bu farklı şekillerde tezahür etmektedir. Türk kültüründe belki de doğru olmayan kadına da bir kısmı verilen başlık parası kimine mehrin bir kısmına girmektedir.
Kur’an-ı Kerim de ise mehirin kadına içten gelen bir bağış olarak verilmesi emredilmiştir. Bakıldığı zaman mehir, kadının evliliği ısındıılması ve bu birlikteliğin bir sembolü ya da boşanma halinde de maddi bir güvence altına alınması anlamına taşır. Mehir evlenen kadının hakkıdır. Kadın aldığı mehri herhangi bir şekilde çeyiz yapmaya zorlanamaz.
Veyahutta eşi razı olmadıkça kocasının onda bir tasarrufu söz konusu değildir. Kur’anı Kerim’de ve hadislerde mehirin önemi üzerinde özellikle durulmuş ve hangi hallerde ne kadar mehir verileceği çeşitli durumlara göre ayrıntılarıyla anlatılmıştır. Yine Hz. Muhammed (sav) kendi evlenirken mehir vermiş, kızlarını evlendirirken onlar için mehir istemiş, evlenen sahâbileri bu konuda hassasiyet göstermeleri yönünde ikazlarda bulunmuştur.
Mehir islam dininde nikah akdi için çok öneme sahiptir fakat malikiler dışında başka mezhepte onu nikahin rüknü ya da şartı yapan başka mezhep yoktur. Bu yüzden mehirsiz akdedilecek nikah geçerli olur ve kadın emsal mehire hak kazanır.
Yine sahih bir nikah mehri gerektirmektedir.
(Savaş esiri olarak) sahip olduklarınız hariç, evli kadınlar (da size) haram kılındı. (Bunlar) üzerinize Allah’ın emri olarak yazılmıştır. Bunların dışında kalanlar ise, iffetli yaşamak ve zina etmemek şartıyla mallarınızla (mehirlerini verip) istemeniz size helâl kılındı. Onlardan (nikâhlanıp) faydalanmanıza karşılık sabit bir hak olarak kendilerine mehirlerini verin. Mehir belirlendikten sonra, onunla ilgili olarak uzlaştığınız şeyler konusunda size günah yoktur. Şüphesiz ki Allah (her şeyi) hakkıyla bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir. (Nisa 4/24)
