Postnişinlik Nedir? Ne Demek? Cümle İçi Kullanımı ve Kökeni?

Postnişinlik nedir, ne demek ve ne anlama geliyor? Postnişinlik kelimesinin sözlük anlamı nedir? Daha önceki yazılarımızda gündelik hayatta sıkça kullanılan veya kullanımı eskiyen çeşitli kelimelerden söz etmiştik. Bu yazımızda ise kısaca “Postnişinlik ” kelimesinden söz edeceğiz.

Postnişinlik Nedir? Ne Demek?

• Şeyhlik ya da liderlik.

Herhangi bir topluluğun ya da örgütün veya cemaatin lideri olma işi anlamına gelir. Kökeni ve kullanım alanları ise aşağıdaki gibidir.

Postnişinlik Kelimesinin Kökeni?

• Farsça&Türkçe

Postnişin kelimesi dilimize Farsçadan geçmiştir. Farsça pust kelimesi ‘post’ anlamına gelir; nişin kelimesi ise ‘oturan’ anlamındadır. Ancak -lik yapım ekinin Türkçe olmasından dolayı kelime Farsça ve Türkçe karışımıdır. Kullanım alanları ve cümle içi kullanımı aşağıdaki gibidir.

Postnişinlik Kelimesinin Kullanım Alanları

Gündelik konuşma dilinde sıklıkla kullanılmayan ve eskiyen kelimeler arasında yer alan ”Postnişinlik” kelimesi, daha çok eski metinlerde veya alıntılarda geçmektedir.

Postnişinlik Kelimesinin Cümle İçi Kullanımı

Bu kimselerin zevkleri, bilgileri dergâhta sürer ve gelenleri etkilerdi. Tarikat şeyhliği mühimdi; hatta bazen babadan oğula geçen bu postnişinlik için padişah iradesiyle bir memurun erken emekliliği dahi vakiydi. Bugün 19. asır devletinin aksine, hükümet tarikatları kontrol etmiyor, edemiyor; tarikatlar onu yönlendirmeye çalışıyor.

Cumhuriyet’in İlk Yüzyılı (1923 – 2023), İlber Ortaylı