Akdeniz’e Dökülen Akarsular Nelerdir? Bu Akarsuların Özellikleri Nedir?
Akdeniz havzasında yer alan akarsular, kıyıya paralel şekilde uzanan dağ sıralarını (Toroslar gibi) keserek Akdeniz’e ulaşırlar. Torosların yüksek kesimlerinden doğan bu akarsuların boyları genellikle dar olmasının yanı sıra su toplama alanları da oldukça dardır.
Akdeniz havzasındaki akarsular, daha çok dar ve derin vadilerde akarlar. Öte yandan çoğunlukla karstik kaynaklardan beslenirler. Aynı zamanda karstik kaynaklar, akarsuların rejimleri üzerinde “düzenleyici” bir etki yaparlar. Bunun en somut örneği Manavgat Çayı’dır. Akdeniz havzasında yer alan önemli akarsuları şöyle sıralamak mümkündür:
1. Manavgat Çayı
2. Dalaman Nehri
3. Aksu Nehri
4. Köprüçay
5. Göksu
6. Seyhan Nehri
7. Ceyhan Nehri
8. Asi Nehri
Manavgat Çayı
Kaynağını Batı Toroslarda yer alan Akdağ’dan alan Manavgat Çayı, karstik kaynaklardan beslenir. Manavgat Çayı, yakınında bulunan ve kendi adı ile bilinen çavlanı oluşturur ve Akdeniz Körfezi’ne dökülür.
Seyhan Nehri
Zamantı çayı adıyla Uzunyayla’dan doğan Seyhan Nehri, Pozantı Dağı’ndan doğan ve Çakıt Çayı Tahtalı Dağları’ndan kaynağını alan Göksu Nehri ile birleşir ve Seyhan Nehrini meydana getirir. Orta Torosları aşan Seyhan Nehri, Adana’nın kuzeyinde Çukurova deltasına ulaşır. Mersin Körfez’inin doğusunda bulunan Deliburnu’ndan Akdeniz’e dökülür.
Ceyhan Nehri
Kaynağını Elbistan havzasını çevreleyen dağlardan alan Ceyhan Nehri, Elbistan’ın güneyinde batıdan gelen Göksun Çayı ve Kahramanmaraş’ın batısından gelen Aksu ile birleşir. Güneybatı yönünde ilerleyen Ceyhan Nehri, Karatepe-Aslantaş Milli Parkı’nı geçtikten sonra Çukurova’ya girer ve bu bölgede menderesler çizerek Ceyhan ilçesine ulaşır. İskenderun Körfezi’nin batı kıyısında yer alan Yumurtalık yakınlarında Akdeniz’e dökülür.
Seyhan ve Ceyhan Nehirleri ve bu nehirlerin taşıdığı alüvyonlardan oluşan Çukurova; lagünleri, deniz kaplumbağalarının yumurtalarını bıraktığı geniş kumsallarının yanı sıra balık tutulan dalyanları ve aynı zamanda su kuşlarının kış mevsimini geçirdiği, çeşitli tarım ürünlerinin yetişme imkanı bulduğu oldukça verimli bir delta ovasıdır.
Asi Nehri
Kaynağını Lübnan Dağları’ndan alan Asi Nehri, yurt dışında doğup Türkiye’de denize dökülen iki nehirden (diğeri Meriç) biridir ve aynı zamanda Türkiye-Suriye sınırını oluşturması nedeniyle önemli bir nehirdir. Suriye ile sınırımızı belirleyen Asi Nehri, yurdumuza girer ve Amik Ovasından batıya kıvrılarak Samandağı yakınlarındaki Akdeniz’e dökülür.
