Eskişehir-Kütahya Muharebeleri Nedir? Sonuçları Nelerdir?
Milli mücadele döneminde yaşanan önemli gelişmelerden biri de Eskişehir-Kütahya Muharebeleridir. Milli mücadelede muharebeler döneminin önem taşıyan savaşlarından biri olan Eskişehir-Kütahya Muharebelerinin sonuçları ve önemi nedir? Eskişehir-Kütahya Muharebeleri, Milli Mücadelede neden önem taşımaktadır?
Yunanistan’ın Batı Cephesi’nde gerçekleştirmiş olduğu iki genel saldırısının (I. ve II. İnönü Savaşları) başarısız olması, hem Yunan kamuoyunda hem de İtilaf Devletleri nazarında Yunanistan’ı müşkül duruma düşürmüştür.
Yunanlılar Eskişehir ve Kütahya üzerinden yürüyerek TBMM’yi dağıtmak ve II. İnönü mağlubiyetini unutturmak için saldırıya geçti.
İngiltere’nin destekleri ile yeninden yapılanan ve düzenlenen Yunan ordusu, Türk ordusunun gerek cephane gerekse sayı bakımından yoksun olması nedeniyle Eskişehir-Afyon hattı boyunca ilerledi. Ağır zayiatlar veren Türk ordusu, geri çekilmek zorunda kaldı.
Mustafa Kemal, daha fazla kayıp vermemek adına Türk ordusunu Sakarya Nehrinin doğusuna çekilmesi emrini verdi.
Türk ordusunun mağlup olması ile sonuçlanan Eskişehir-Kütahya Muharebeleri, beraberinde pek çok sonucu getirdi.
Eskişehir-Kütahya Muharebeleri’nin Sonuçları
1. Bu savaşta; Eskişehir, Afyon, Kütahya, Bilecik gibi stratejik olarak önemli merkezler Türk ordusunun kontrolünden çıktı. Yunan kuvvetleri Polatlı önlerine kadar ilerledi.
2. Meclis içerisinde Mustafa Kemal’e yönelik muhalefet arttı.
3. Türkiye Büyük Millet Meclisi ve düzenli ordu ile ilgili çeşitli ortamlarda sert tartışmalar yaşandı.
4. Yunan kuvvetlerinin Polatlı (Ankara) yakınlarına kadar ilerlemesi üzerine Meclis ve önemli kurumların merkezinin Kayseri’ye taşınması gündeme geldi.
5. Öte yandan Meclis içerisinde bulunan Çerkez Ethem taraftarları, Kuvay-i Milliye’nin tekrar Türk ordusunun asli gücü olmasını talep etti.
6. Bu savaşla birlikte İtalya ve Fransa, Anadolu’daki çekilme işlemlerini durdurdu.
7. Yunanlılar, bu savaşı kazanmasının ardından İtilaf Devletleri’nin güvenini tekrar kazandı.
Eskişehir-Kütahya Muharebeleri’nin Önemi
1. Batı Cephesi’nde alınan ilk ve tek mağlubiyet bu savaştır.
2. Eskişehir-Kütahya Muharebelerinde merkez Eskişehir olmuştur.
3. Eskişehir-Kütahya Muharebeleri devam ederken Ankara’da I. Maarif Kongresi toplanmıştır. Bu, eğitime verilen önemin bir göstergesidir.
Bu savaştan yaklaşık 1 ay sonra 5 Ağustos 1921’de Meclis’te kabul edilen bir yasaya göre tüm yetkiler üç ay süreyle Mustafa Kemal’e verilmiştir. (Başkomutanlık Yasası)
Mustafa Kemal, Meclis’ten aldığı yetkilerle 8 Ağustos’ta Tekalif-i Milliye Emirlerini yayımlamış ve bu emirlerin ardından 23 Ağustos-13 Eylül’de Sakarya Meydan Muharebesi yapılmış, Eskişehir-Kütahya Savaşlarının izleri silinmiştir.
