Siyaset

Federal Devlet Anlayışı

Siyasal rejimler sınıflandırılırken toplumun yapısı, otoritenin gücünün sınırı, sistemlerin birbirini ne kadar kontrol altında tuttuğu göz önünde bulundurulur. Şimdi ise federal devlet anlayışına enine boyuna bakalım ve rejim sistemleri içindeki yerini beraber görelim.

Federal ve üniter devlet anlayışının farkı ise merkezin gücü ne derecede elinde tuttuğu ve paylaştığıdır. Federal sistemi genel olarak tanımlamak istersek federal sistem anlayışında üniter devletin tam tersi olarak güç merkezde toplanmak yerine eyaletlere dağılır. Bunun sonucunda ise her eyaletin kendi kanunları ve bir de hükümeti mevcuttur. Bir başka değişle federal sistem alt sistemlerine gayet fazla bir otonomi vermektedir.

Federal sistemlerde eyaletler merkezin gücünü sınırlar.

Bu açıdan baktığımızda federal sistemlerde eyaletler ve merkez arasında yatay bir ilişki mevcuttur.

Yeşil ile görülenler federal yönetim biçimi hakim devletler

Örneğin Amerika federal sisteme sahiptir hemde az buz değil güçlü bir federal sistem. Federal sistem anlayışında az buz olurmu diyenleriniz olabilir hemde bal gibi olur buna birazdan değineceğim.

Amerikada ulusal hükümet;

  1. Savunma alanında sistemleri kontrol eder,
  2. Telif haklarını ve temel hak ve hürriyetlerden sorumludur,
  3. Para basımından sorumludur.

Eyaletler ise;

  1. Eğitim imkanları sunar,
  2. Halkın iç güvenliğini sağlar,
  3. Yerel seçimler yapar,
  4. Kendi yasalarını koyabilir (eyaletteki hız sınırları gibi),
  5. Yerel hükümetleri yönetirler.

Tabi federal sistemde dahi olsa bir ulus yapısı kurulabilmesi için vergileri toplamak, yol yapmak, ekonomoyi düzenlemek gibi ortak sorumluluklara sahiplerdir. Vergi demişken ortak derken ikisi birden değil de ikisinin de ayrı ayrı vergi aldığı şekiller olabilir.

Biraz daha yakından bakalım! Virginia Eyaleti

Virginia iki hükümete sahiptir bunlar merkezde Washington DC hükümeti ve Richmond, VA eyalet hükümetidir. Her iki hükümet de bir başkana sahiptir. Amerika federal bankası ve virginia reserve bankası. Kamu düzenini sağlamak için FBI ve yerel kolluk kuvvetleri.

Yazımızın ilk başında gördüğünüz gibi virginia kendi bayrağına da sahip.

 

Sadece farklı ehliyetler değil aynı zamanda her eyalet farklı sürüş kurallarına da sahip. Sizce bu etkili bir sistem mi?

 

Yazının başında bahsetmeye çalıştığım şey az federal sistem çok federal sistem vardır. Teoriye göre tam federal veya tam üniter devlet diye bir anlayış sistemi yoktur. Federal ile üniter devletler arasında farklar tabiki her zaman vardır.

İşte söylemeye çalıştığım şey tam da bu!

Aynı zamanda hibrid modeller oluşturmak mevcuttur. Ya federal ya üniter olmalı görüşü hatalıdır.

Bir de havalı kapanış yapayım
see you in the next article!

 

 

Teknolojik Deli

Montaigne'e çıraklık yapıyordum, kovuldum. Biraz okuduktan sonra neden kovulduğumu anlayacaksınız.

One thought on “Federal Devlet Anlayışı

  • HAKAN

    Kapanış gayet başarılı 🙂

    Yanıtla

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.