Işık Dağılması (Difüzyon) Nedir?

Atmosferin güneşten gelen ışınlara etkisi üç ana başlıkta incelenmektedir. Atmosfer, güneşten gelen ışınları ya dalga uzunluklarına etki etmeden; kırar-yansıtır (refleksiyona uğratır), dağıtır (difüzyona uğratır) veya ısı enerjisi ya da başka bir enerji şekline değiştirilerek emip-yutar (absorbe eder). Bu yazımızda kısaca ışık dağılmasından yani difüzyondan söz edeceğiz. Difüzyon nedir? Bu yazımızda ayrıca gök neden mavi, bulutlar neden beyaz? Güneş neden sarı renkte görünür gibi soruların da yanıtını bulabilirsiniz. 

Işık Dağılması (Difüzyon) Nedir? 

Farklı dalga boyları ve uzunluğuna sahip olan güneş ışınları, bir cisme çarptıkları zaman dalga uzunluklarına göre farklı açılarla kırılır ve yansırlar. 

Atmosferin içinde gerçekleşen dağılma olayı, atmosferi meydana getiren gazların molekül taneciklerinin çapı ile ışınların dalga uzunlukları arasındaki korelasyona bağlıdır. 

Moleküllerin çapları, güneş ışınlarının dalga uzunluklarıdan küçük oldukları zaman ışınlar dağılmaya uğrar. Bu yüzden de atmosfer içinde güneş ışınlarının kısa dalgalı olanları (mavi-mor-morötesi ışınları) kırmızı ışınlara oranla on kat daha fazla kırılmaya uğrar ve dağılan mavi ışınlar havadan doğru gözümüze geldiğinden havanın rengi “mavi” görünür. 

Güneşten gelen mavi ışınlar, dağılmaya uğradıkları halde sarı ve kırmızı ışınlar bize kadar ulaşabilir ve biz, güneşi sarı ve kırmızı bir renkle görürüz. 

Dalga uzunluğu küçük olan ışınların diğer güneş ışınlarından ayrılarak bu şekilde dağılması olayına farklı dağılma veya farklı “difüzyon” adı verilmektedir.

Berrak bir havada, dağılma oldukça azdır. Onun için gök daha parlak ve beyaz renkte görülür. Fakat hava içinde su molekülleri, toz vb. gibi iri tanecikler bulunduğu zaman, güneş ışınlarının büyük bir bölümü dağılmak zorunda kalır. Böylece berrak havada mavi renkte görünen gök, puslu havalarda bulanık görünür. Bulutlar içinde ise beyaz ışık olduğu gibi dağılmakta ve bulut beyaz görünmektedir.