Turancılık Nedir? Dağılmayı Önlemeye Yönelik Fikir Akımlarından Olan Turancılığın Savunucuları Kimlerdir?

Turancılık nedir ve Osmanlı Devleti’nin dağılmayı önlemeye yönelik fikir akımları arasındaki yeri nedir? Osmanlı Devleti’nin dağılma-parçalanma döneminde pek çok fikir akımı ortaya çıkmış ve ortaya çıkan söz konusu bu fikir akımları belirli dönemlerde belirli kişiler tarafından benimsenmiş ve zamanla taraftar kazanmıştır. Daha önceki yazılarımızda ”Osmanlıcılık” ve ”İslamcılık” fikir akımlarından, bu fikir akımlarının dağılmayı engellemedeki önemi ve faydasından, savunucularından ve genel olarak özelliklerinden söz etmiştik. Bu yazımızda ise kısaca ”Turancılık” fikir akımından söz edeceğiz.

Turancılık (Türk Birliği veya Pantürkizm) Nedir?

Sultan II. Abdülhamit’in düşünce ve politikalarını beğenmeyen ve yurt dışına kaçan Türk aydın ve münevverleri arasında edebiyat ve fikir anlamında bir kültür hareketi ve daha sonra siyasi hareket haline gelen Turancılık, dünya üzerindeki tüm Türkleri tek bir çatı altında toplamayı amaçlamaktadır.

Tıpkı İslamcılık düşüncesinin Sultan Abdülhamit döneminde devletin resmi ideolojisi olması gibi Turancılık da İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin resmi ideolojisi olmuştur. Turancılık fikrinin beğenilip geniş kitlelere ulaşmasında İttihat ve Terakki önemli bir rol oynamaktadır.

Turancılık fikir akımı, II. Meşrutiyet’in ilan edilmesinden sonra İttihat ve Terakki Cemiyeti ile devletin resmi politikası haline gelmiştir. Turan hedefi,I. Dünya Savaşı’nın çıkması ve savaştan mağlup ayrılınmış olması gibi nedenlerle gerçek anlamda uygulanamamıştır.

Milli Mücadele devam ederken Turancılık düşüncesinin yerini, Misak-ı Milli ile belirlenen Anadolu’daki yerlerde Türk Birliğini sağlama düşüncesi almıştır. Türkçülük hareketi olarak da tanımlanabilen bu kavram, ilk olarak Dilde Türkçeleşme parolası ile ortaya çıkmıştır.

Türkçülük düşüncesi, yeni bir Türk devletinin kurulmasında ve Mustafa Kemal Atatürk’ün ortaya koyduğu milliyetçilik ilkesinin temelini oluşturmuştur. Turancılık fikri, pek çok farklı kesim tarafından da kabul edilmiştir:

Turancılık Fikrinin Savunucuları Kimlerdir? 

• Bursalı Tahir
• Necib Asım
• Şemsettin Sam
• Yusuf Akçura 
• Mehmet Emin Yuradul
• Ağaoğlu Ahmet 
• Dr. Fuat Sabit
• Ziya Gökalp
• Enver Paşa
• Gaspıralı İsmail
• Zeki Velid-i Togan
• Ali Canip
• Ömer Seyfettin 

Önemli Bilgiler

• Türk Derneği: 1908 ile 1913 yılları arasında faaliyet gösteren ilk Türkçü teşkilat.
• Türk Yurdu Derneği: 1911 yılında Mehmet Emin Yurdakul önderliğinde kurulmuştur.
• Halka Doğru Dergisi: 1913 senesinde kurulan bu dergi ile Turancılık fikri halka ulaştırılmak istenmiştir.