Vertisoller Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Vertisoller nedir? Vertisollerin özellikleri nelerdir? Vertisoller en çok hangi bölgelerde görülür? Bu yazımızda kısaca Vertisollerden bahsedeceğiz. Vertisoller hakkında bilgi vermeden önce toprak türlerinden de kısaca bahsetmekte fayda var.

Dünya üzerinde birbirinden farklı toprak kuşakları bulunmaktadır. Topraklar; oluşum koşullarına ve oluştukları yerlere göre üç kısma ayrılır: 

1. Zonal Topraklar 

2. İntrazonal Topraklar 

3. Azonal Topraklar 

Bu yazımızda ele alacağımız “Vertisoller” ise İntrazonal Topraklar arasında yer almaktadır. Alt başlıkta değerlendirmek gerekirse Vertisoller, Kalsimorfik Topraklar arasında yer almaktadır. 

Vertisoller Nedir? 

Vertisoller, genellikle eski göl tabanlarında görülmektedir. Kireç açısından zengin, killi, marnlı anakayalar üzerinde oluşmaktadır. Vertisoller, A-C horizonlu topraklardır. Bu topraklar, nem aldıklarında (ıslandıklarında) şişer ve kuruduklarında ise derin çatlaklar meydana gelmektedir. 

Yüzey kısmındaki toprak, kurak geçen aylarda oluşan çatlaklardan içeriye doğru dökülür. Toprak, nemli aylarda ıslandığında şişer ve çatlaklar kapanır. Toprağın bu işlemi (kurak aylarda çatlaması, yağışlı aylarda şişmesi) sürekli devam ettiğinden toprak, altüst olmakta ve “tersine” dönmektedir. 

Vertisollere Anadolu’da ve Trakya’da Verilen İsimler Nelerdir? 

Toprağın bu özelliğinden dolayı söz konusu toprak tipine “dönen topraklar” ismi de verilmiştir. Vertisollere Trakya’da “kepir”, Anadolu’nun çeşitli yerlerinde ise “taş doğuran topraklar” ismi verilmiştir. 

Türkiye’de Hangi Bölgelerde Görülür? 

Vertisoller, en yaygın şekilde aşağıdaki bölgelerde görülür:

1. Muş Ovası

2. Van Gölü’nün kuzeydoğusu

3. Ergene Havzası 

4. Menemen ve Bornova Ovası

5. Konya Ovasının bazı kesimleri 

Bu toprak türü, zor işlendiğinden dolayı tarıma elverişli değildir.