FelsefeHalkla İlişkiler

Aristo’nun Retorik Öğretisi: Ethos, Pathos ve Logos

Eğer bir iletişimciyseniz insanları ikna etmek, onları kendinize çekmek veya inandırmak zorundasınızdır. Çünkü bir iletişimcinin esas görevi budur. İkna metotları yıllarca, asırlarca insanlar tarafından tartışılan bir konu olmuş, nice insanlar bu konuda birbirinden farklı ya da benzer düşünceler ortaya koymuştur. Bütün hünerlerinizi bir potada eriterek karşınızdaki insanın zihnine sağlıklı bir şekilde akıtmak zorundasınızdır.

Retorik, söz sanatı, insanları etkileme ve hitabet yeteneği olarak lisanımızda yer edilen çalışma ilk olarak Aristoteles tarafından kapsamlı bir şekilde araştırma konusu olmuş ve iletişimde iknanın önemimi vurgulanmıştır. Aristoteles’in Retoriğinde etkili iletişim metotları ve ikna temel olarak 3’e ayrılmıştır. Bunlar birer sac ayağı gibidir ve bunların birindeki bozulma sacın diğer ayaklarının sağlıklı bir şekilde çalışmasına engel olduğu gibi temsil edilen herhangi bir sistemin işlevsel olarak anlamsız kalmasına sebep olacaktır. Bunlar: Ethos, Pathos ve Logos’tur.

 

Ethos;

İletişimde iletişimi başlatan kişinin mevcut kişiliğini, karakterini ve cazibesini ön plana çıkardığı safha olan Ethos, Aristoteles’e göre oldukça iyi niyetli bitr yaklaşımdır. Etik ile çoğu zaman örtüştürülür. İletişimdeki ikinci kişi olanlar yani dinleyicilerin ise itibarı tam olan ve konuştuğunda ona güven duyacağı kişiyi ya da kişileri dinleyeceği gerçeğinden yola çıkan Aristoteles, Ethos aşamasında konuşmacının, iletişimi ilk başlatan kişinin, bireysel özelliklerini sivrilterek karşı tarafa aktarması gerektiğini savunur. Burada kişinin dürüstlüğü ve güvenilirlik, itibar ve dış görünüşü büyük bir öneme sahiptir.

 

Pathos;

Konuşmacı karşı tarafta iletişimde bulunurken duygulardan harekete geçerek etkilemeyi amaçlar. Duygunun aşırılığı veya çok az oluşu vermek istenilen mesajda ters tepkiler ve beklenmedik cevaplara sebep olur. Bu yüzden duygusal ögelerin ön plana çıkarıldığı mesajlarda dozajı oranlamak ve yerinde kullanmak çok önemlidir. Tarihsel ögeler ve dini motifler en çok kullanılan pathos unsurlarıdır. Duyguları harekete geçirerek eyleme dönüştürmek için bazı hassas öğelerin irdelenmesi gerekir. Bunların başında çok sık istismar edilen tarih ve din bulunur. Burada ne söyleyeceğinizden daha önemli olanı bir şeyi nasıl söyleyeceğinizdir. Duygu ve empati, pathosun vazgeçilmez bileşenleridir.

 

Logos;

Logic’ kelimesini oluşturan Yunanca kelime olan Logos, Aristoteles’in Retoriğinde mantığı temsil eder. Yani konuşmacı karşı tarafı etkilemek istiyorsa öncelikle mantıksal ögelerden bahsetmesi lazım. Mantıklı argümanların üretilmesi konuşmacının dinleyiciyi düşünmeye sevk etmesine sebep olacaktır. Kurgusal ve çerçevesel olarak mantıklı bir argümanın öne sürülmesi kitlelerde büyük değişimler ve hareketlenmelere neden olacağı muhakkak.

 

Kısacası Retorik, kişilik, duygu ve mantık üçlemesinde ikna metotları, etkili iletişimin nasıl ve ne şekilde gerçekleşeceğini ve iletişimdeki ilk kişinin bu ölçütlere ne kadar sadık kalırsa o kadar başarılı olabileceğini bizlere açıklar. Günümüzde pek çok reklam şirketlerinin kullandığı, çoğu siyasetçinin başvurduğu, bazen sokakta farkında olmadan yapılan bu etkili iletişim kaynakları uzmanlaşma ve sorunu temeline inip, etkili iletişimde başvurulması gereken en önemli araçlardan biridir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.