MimariTarih

Verimli Nil Topraklarının Katili: Aswan Barajı

Mısır’ın ikinci Cumhurbaşkanı Cemal Abdülnasır Güney sınırındaki Sudan’la Nil Nehrinde bir baraj yapılmaması yönünde bir mutabakata varmışlardı. Nasır daha sonra ülke ekonomisi ve artan enerji ihtiyacının karşılamak maksadıyla Sudan’la yapmış olduğu mutabakatı bozdu ve Nil Nehrinde bir baraj yapılacağını duyurdu.

 

Aswan Barajı’nın panoramik fotoğrafı.

Barajın masraflarını Mısır’ın tek başına karşılaması imkansızdı. Nasır, İngiltere ve ABD’den para talebinde bulundu. Talebe olumlu yanıt veren Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere, Mısır’ın Çekoslovakya ile yapmış olduğu silah alım satımı ve Mısır’ın Sovyetler Birliği‘ne yakınlaşması üzerine barajın yapılmasına ilişkin söz konusu parayı Mısır’a vermekten vazgeçti.

Baraja adını veren Mısır’ın Aswan şehri Nil Nehri’nin doğusunda yer alıyor.

 

 

Cemal Abdülnasır, İngiltere ve ABD’nin bu tutumuna çok büyük reaksiyon gösterdi ve Uluslarası Süveyş Kanalı Şirketi denetiminde bulunan Süveyş Kanalı’nı millileştirdiğini açıkladı. Böylece tarihte Kanal Krizi ya da bilinen ismiyle Süveyş Krizi patlak verdi.

Daha sonra barajın inşasında Ruslar, Mısır’a yardım etti. Rus mühendisler 10 yıl boyunca Aswan Barajının yapımı için çalıştılar. Dünyanın en büyük barajlarından biri olarak sayılan Aswan Barajı 1970 ocağında açıldı. Nil’i kontrol altında tutmak amacıyla yapılan Aswan’ın 160 milyar metreküplük bir su kapasitesi vardır.

 

Barajın güneyinde biriken sular bir baraj gölü oluşturmuş ve bu baraj gölüne Nasır Gölü adı verilmiştir. Barajın meydana getirdiği pek çok olumsuz sonuçlar vardır. Hatta yararlarından daha fazladır diyebiliriz.

 

1-) Baraj yapımı sırasında Abu Simbel heykellerinin sular altında kalma tehlikesi olmuş fakat Mısır hükümeti heykelleri çok büyük bedeller ödeyecek başka bir yere taşımıştır.

2-) Barajın aşağı kısmında, baraj dolayısıyla taşınamayan alüvyonların olmayışı bölgede tarımın yapılmasına imkan vermemiştir. Verimli Mısır topraklarında verim ciddi oranda düşmüştür.
3-) Nil Nehri’nin taşımasını önlemek amacıyla yapılan baraj, Nil’in sularını kontrol altında tutmaya yetmemiştir.

4-) Baraj yapımından önce Akdeniz’de tür olarak birçok balığı beslerken barajın yapımı sonrası Akdeniz’de balık türlerinin yok olmasının yanı sıra mevcut balıkların da beslenmesini olumsuz yönde etkilemiştir.

5-) Baraj Gölü, (Nasır) bölgede nehir civarında kurulan eski medeniyetlere ait kalıntıların sular altında kalmasına sebep olmuştur.

 

Yararları ise;

1-) Çöl kenarlarında bulunan, tarıma elverişsiz arazileri tarıma elverişli hale getirmiştir.

2-) Baraj ilk açıldığında Mısır’ın elektrik ihtiyacının  55%’ni oluştururken günümüzde bu oran 15%’e kadar düşmüştür.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.