Araştırma

Birleşmiş Milletler’in Kısa Geçmişi: Kuruluş Amacı ve İşleyişi

Birleşmiş Milletler Nisan 1945’te San Francisco’da kurulmuştur. 24 Nisan 1945’te ülkelerin San Francisco Konferansına davet edilmesiyle süreç başlamıştır. Davet edilen ülkeler Almanya ve Japonya’ya savaş ilan eden, Birleşmiş Milletler Bildirgesi’ne taraf olan devletlerdir. San Francisco Konferansında delegesi bulunan 50 ülke ve sonradan imza atan Polonya ile birlikte toplam 51 ülke Birleşmiş Milletler’in kurucu üyeleridir. Günümüzde mevcut üye ülke sayısı 193’tür.

Birleşmiş Milletler’den bahsederken Milletler Cemiyeti’ne de değinmek gerekebilir. Birleşmiş Milletler, Milletler Cemiyeti ile birçok benzer nitelik göstermektedir. Milletler Cemiyeti, Birleşmiş Milletler’in temeli olarak kabul edilmektedir. Milletler Cemiyeti 1919’da I. Dünya Savaşı’ndan sonra uluslararası iş birliğini geliştirmek, barış ortamını devam ettirmek amacıyla kurulmuştur. Milletler Cemiyeti’nin dağılış sürecinin 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı’yla başladığı söylenebilir. Ekonomik krizin etkisiyle uluslararası alanda ekonomik ve siyasi sorunlar ortaya çıkmaya başlamıştır ve devletler arası barış zarar görmüştür. Uluslararası sistemdeki güç dengesinde görülen değişikliklerin etkisiyle sıcak çatışmalar yaşanmaya başlanmıştır. Japonya’nın Mançurya işgali, İtalya’nın Habeşistan işgali ve Almanya’nın saldırgan tavırları Milletler Cemiyeti’nin varlığını olumsuz yönde etkilemiştir. Birliği korunamayan Milletler Cemiyeti’nin varlığı sona ermiştir.

Birleşmiş Milletler II. Dünya Savaşı sürecinde bazı evrensel hedeflerle ortaya çıkmıştır. İnsan haklarına ve uluslararası hukuka saygı gösterilmesini sağlamak, tüm dünyada insanların yaşam koşullarını iyileştirmek ve sosyal gelişime katkı sunmak bu hedeflerdendir. Birleşmiş Milletler’in temel görevi uluslararası barış ve güvenlik ortamının korunması olsa da bu örgüt ekonomi, kültür eğitim, sağlık, iletişim gibi konularda da faaliyet yürütmektedir. Birleşmiş Milletler diğer uluslararası örgütlere kıyasla sahip olduğu üye devlet sayısı ve faaliyet alanları neticesiyle çok büyük bir örgüttür. Uluslararası örgütler arasında en çok faal olması beklenen örgüt Birleşmiş Milletler’dir. Üye devletler arasındaki karşıtlıklar ve yapısal sorunlar nedeniyle neredeyse hiçbir etkinlik gösteremediği dönemlerin olduğu da söylenebilir. Birleşmiş Milletler’in 6 ana organı vardır. Bunların hepsi 1945’te Birleşmiş Milletler Şartı’nın altında kurulmuştur. Bunlar: Genel Kurul, Güvenlik Konseyi, Ekonomik ve Sosyal Konsey, Vesayet Konseyi, Uluslararası Adalet Divanı ve Birleşmiş Milletler Sekretaryası’dır.

  • Genel Kurul: Tür üye devletler burada temsil edilir. Birleşmiş Milletler’in evrensel temsil niteliğine sahip tek organıdır. Genel Kurul’da tüm üye devletler eşit değerde oy hakkına sahiptir. Barış ve güvenlik, yeni üye devletlerin kabulü, bütçe gibi konularda alınacak kararlarda Genel Kurul’un üçte iki çoğunluğu şartı aranmaktadır.
  • Güvenlik Konseyi: Birleşmiş Milletler’in en önemli organlarından biridir. Uluslararası barış ve güvenliğin korunması hedefinde birincil sorumluluk Güvenlik Konseyi’ne aittir. Daimî 5 üye ve daimî olmayan 10 üye ile birlikte toplam 15 üyesi vardır. Daimî 5 üye olan Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa veto hakkına sahiptir. Diğer üye devletler tarafından alınan kararları bloke edebilirler. Güvenlik Konseyi belirli durumlarda uluslararası barış ve güvenliğin sağlanması amacıyla yaptırımlar uygulayabilir ve hatta güç kullanımına izin verebilir. Özel yetkilere sahip bir organ olması Güvenlik Konseyi’ni uluslararası sistem içerisinde kilit öneme sahip, merkezi bir noktada bulunduruyor.
  • Ekonomik ve Sosyal Konsey: Ekonomik, sosyal ve çevresel konulardaki politikaların görüşüldüğü organdır. Birleşmiş Milletler’in uluslararası kalkınma planlarıyla ilgilenilir. Genel Kurul tarafından seçilen 54 üyesi bulunur.
  • Vesayet Konseyi: 1945’te 7 üye devlet olan Fransa, Birleşik Krallık, Avustralya, Yeni Zelanda, İtalya, Belçika ve Amerika Birleşik Devletleri’ne dahil olan 11 ayrı güven bölgesinin gelişmesi amacıyla kurulmuştur. Amacı güven bölgelerinde uluslararası barış ve güvenliğin sağlanması ve bu bölgelerin kendi yönetimlerini kurmaya, bağımsızlığa hazırlanmasıdır. 1994 yılı itibarıyla güven bölgelerinin hepsi bağımsızlıklarına kavuşmuştur. Bu sebeple Vesayet Konseyi’nin çalışmaları askıya alınmıştır. Vesayet Konseyi resmen varlığını sürdürse de fiilen çalışmaları askıya alınmıştır.
  • Uluslararası Adalet Divanı: Birleşmiş Milletler’in yargı organıdır. Lahey’de bulunmaktadır. Amacı uluslararası hukuka uygun olarak hukuki problemleri çözmek ve gerekli durumlarda tavsiye amacıyla görüşler bildirmektir.
  • Birleşmiş Milletler Sekretaryası: Birleşmiş Milletler uluslararası hukuk kişisi olma niteliğini buradan alır. Tüzel kişi olarak Birleşmiş Milletler’in kurumsal varlığının temsilcisidir.  BM Antlaşması’nın 97. maddesine göre, Genel Sekreter “Güvenlik Konseyi’nin tavsiyesi üzerine Genel Kurul’ca atanır.

Birleşmiş Milletler’e yönelik bazı eleştirilerin olduğu söylenebilir. Örgüt kimi zaman kuruluşundan gelen özellikleri nedeniyle kimi zaman da güncel durumlardaki faaliyetleri sebebiyle eleştiriler almıştır. Bir görüşe göre uluslararası hukukun meşruiyeti, hesap verilebilirlik ve demokratik eksikliklere sahiptir. Birleşmiş Milletler’in devletlerin iç işlerine karışarak egemenliklerini aşındırdığı yönünde de bir düşünce vardır. Dünyadaki problemler karşısında etkisiz olduğu söylenmektedir ve bu sebeple eleştirilmektedir. Nitekim özellikle Güvenlik Konseyi’nin 5 daimî temsilcisi olan devletler arasında oluşan bazı karşıt durumların Birleşmiş Milletler’de durgunluğa yol açtığı söylenebilir. Bir diğer eleştiri ise savaşları durdurma iddiasıyla kurulmuş olan bu örgütün etkinlik süresinde dünya üzerinde daha fazla savaş ve çatışma görüldüğü düşüncesidir. Birleşmiş Milletler’in tüm savaşları engelleyemeyeceği, dünya üzerinde topyekûn bir barış sağlayamayacağı kabul edilmesi gereken bir gerçektir. Kuruluşunda etkili olan uluslararası barış ve güvenliği sağlama hedefinin yanı sıra gelişen dünyayla birlikte gelişen hedefleri olmuştur. Daha önce de bahsedildiği gibi Birleşmiş Milletler ekonomiden kültüre, eğitimden çevreye birçok alanda faaliyetlerine devam etmektedir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Sponsorlu Bağlantılar: R10 Blog - Webmaster Forum - Sorum Var - evden eve nakliyat - Takipçi Satın Al - Tiktok takipçi satın al - vds - ilaç rehberi - Gündem - vip dizayn - vozol - Eşya Depolama - istanbul evden eve nakliyat - uluslararası evden eve nakliyat vdcasinotokyobetmegapari girişbircasinoparmabet meritkingmadridbet girişmadridbetkingroyalkingroyal giriş https://vorra.net deneme bonusu veren siteler https://www.ding3000.com https://cuberider.com Betnano https://www.snakkmedia.com https://abodehomedecor.com Abebet casino casino siteleri en iyi deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler 2024 deneme bonusu veren siteler yeni deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler güncel bonus veren siteler deneme bonusu bedava deneme bonusu veren siteler 2024 deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler deneme bonusu veren siteler